«من دویست میلیون تومان پول دارم، با آن چه کار میتوانم بکنم؟» چنین سوالهایی زیاد پرسیده میشود و کسانی که این سوال را مطرح میکنند، به دنبال مسیری برای سرمایهگذاری هستند؛ یعنی میخواهند با این پول چیزی بخرند، به این امید که تا چند ماه بعد گران شود و بتوانند با فروش آن سود کنند، آن هم سودی که حتی از سود بانکی بیشتر باشد. اما چنین ذهنیتی چگونه شکل گرفته است؟
دلایل تمایل مردم به سرمایه گذاری
در سال ۹۷ برای ثبت نام پراید ۲۰ تا ۲۵ میلیون تومان پول میدادید، اما وقتی آن را به شما تحویل میدادند، قیمت پراید در بازار به ۴۵ یا ۵۰ میلیون تومان رسیده بود. اگر برای پژو ۲۰۶ هم ثبت نام میکردید، همین وضعیت را داشت. اگر در پیشفروش سکه ثبت نام میکردید و یا طلای آبشده میخریدید، دو ماه بعد با وضعیت مشابهی رو به رو میشدید.
بنابراین این ذهنیت در سال ۹۷ به وجود آمد؛ چون در آن دوره صادقانه کار کردن به اندازه سرمایهگذاری سود نداشت. یعنی اگر شما با صد میلیون تومان، تجارت یا کار جدیدی راه میانداختید و تلاش میکردید، شاید در مقایسه با خرید و فروش پراید، به سود کمتری میرسیدید.
رابطه تورم و سرمایه گذاری
در سال ۹۸ و به احتمال بسیار زیاد در سال ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ و حتی در سالهای ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ ساختار کشور به سمت سرمایهگذاری برنمیگردد. اگر شما میزان افزایش قیمت پژو ۲۰۶، دلار، سکه و مخصوصا زمین را از سال ۹۰ تا ۹۶ بررسی کنید، میبینید تورم آنها از میزان رشد قیمتشان بیشتر بوده است. یعنی به جز سکه و طلا که معمولا موازی با تورم پیش میروند، رشد بسیاری از محصولات سرمایهگذاری مثل سهام یا زمین از میزان تورم جامعه کمتر بوده است. بنابراین کسانی که در این دوره سرمایهگذاری کردند، با ضرر مواجه شدند.
اگر شرایط سالهای ۸۹ و ۹۰ را به یاد داشته باشید، همه کارمندها با دریافت وام و یا حقوق بازنشستگی خود، آپارتمان میخریدند و با گران شدن آپارتمان سود میکردند. اما در بازه ۹۱ تا ۹۶ چنین اتفاقاتی نیفتاد، در سال ۹۷ دوباره چنین شرایطی پیش آمد و در نتیجه سرمایهگذاری بیشتر از کار کردن درآمد داشت. اما سال ۹۸ تقریبا این ویژگی را نداشته و اگر قیمت طلا یا پژو ۲۰۶ را بررسی کنید، میبینید که هیچ افزایشی پیدا نکرده و حتی ثبات و یا کاهش داشتهاند. پس اصلا به فکر سرمایهگذاری در سالهای ۹۸، ۹۹ و ۱۴۰۰ نباشید.
با سرمایه خود چه کنیم؟
اگر سرمایه دارید و میخواهید پولدار شوید، آن سرمایه را به شغل تبدیل کنید و از کارتان پول دربیاورید. حتی اگر پایینترین سطح کار را در نظر بگیریم، میتوانید با دویست میلیون تومان مغازه باز کنید و از طریق مغازهداری و کار کردن پول دربیاورید. چون جنس خریدن، انبار کردن و بعد گران فروختن، دیگر فایدهای ندارد. درست است که مسیر ما تجارت است و فقط تجارت را پیشنهاد میدهیم، اما هر مسیر دیگری بهتر از سرمایهگذاری است. به این امید نباشید که اگر زمین بخرید، قیمت آن رشد میکند؛ چون دیگر چنین اتفاقی نمیافتد. به آگهیهای سایت دیوار نگاهی بیندازید، به بنگاههای معاملات ملکی در منطقه دو و سه تهران سر بزنید و تغییر قیمتها را بررسی کنید.
دلایل رکود اقتصادی در ایران
در سال ۹۷ شایع شده بوده که ارزش پول نقد در حال از بین رفتن است، مردم هم ترسیدند و هر چه پول داشتند، به کالا تبدیل کردند. بنابراین الان پول نقدی در جامعه وجود ندارد و ما در وضعیت رکود بسیار وحشتناکی به سر میبریم. به نظر نمیرسد کشور برای خروج از رکود برنامهای داشته باشد، یعنی در شرایط سیاسی کشور ایران و حتی جهان هیچ نشانهای مبنی بر خروج از رکود وجود ندارد.
بنابراین باید فکر دیگری بکنیم و برنامه دیگری داشته باشیم. اگر پولی دارید، به جای اینکه به سرمایهگذاری فکر کنید، با این پول شروع به کار بکنید. نمیگوییم لزوما با آراد برندینگ کار کنید، بلکه به هر طریق ممکن کاری را شروع کنید. اگر دویست میلیون یا پانصد میلیون تومان پول دارید، با آن کار کنید. با این پول ملک نخرید یا بیست پژو ۲۰۶ ثبت نام نکنید؛ چون دیگر در این بازیها سودی نیست، حداقل برای دو یا سه سال آینده.
چه کاری سودآور است؟
ما در سالهای ۸۶، ۸۷ که اوایل کار آراد برندینگ بود، درآمد خوبی داشتیم و سیستم ما هم در حال رشد بود. اما در سالهایی که همه در حال سرمایهگذاری بودند، توقفها و رکودهایی داشتیم؛ چون سیستم ما براساس کار تعریف شده بود، نه سرمایهگذاری. سال ۹۷ هم سالی بود که سیستمهای کاری جواب نمیداد، بلکه سیستمهای سرمایهگذاری بازدهی داشت. اما الان باید دوباره به سراغ سیستمهای کاری بروید.
اگر میخواهید درباره مسائل مالی مشورت بگیرید، باید بپرسید که با دویست میلیون تومان باید چه کسب و کاری راه انداخت؟ کما اینکه در سال ۹۵ هم سوال این بود که با چه کاری میتوان درآمدی بیشتری داشت؟ ولی در سال ۹۷ همه میپرسیدند: چه چیزی گران میشود که همان را بخرم؟ از فکر چنین سوالی بیرون بیایید و به جای آن بپرسید: چه کسب و کاری را شروع کنم تا بتوانم با آن کار پول دربیاورم؟ اگر میخواهید کاری را شروع کنید، بهترین کار تجارت است. به راحتی میتوان این مسئله را اثبات کرد.