یکی از لوازم پزشکی که با آن می توان دمای بدن را تشخیص داد دماسنج است که در دو مدل جیوه ای و الکلی تولید می شود جهت گرفتن دمای بدن با آنها باید بدانیم دماسنج جیوه ای یا الکلی را چگونه درجه بندی می کنند؟ درجه بندی این دو دماسنج هیچ تفاوتی با هم ندارند و تنها تفاوت در این دو وسیله در ماده بکار رفته در آنها می باشد که در ادامه مطالب به ذکر نحوه درجه بندی آنها می پردازیم.
عملکرد دماسنج جیوه ای و همچنین دماسنج جیوه ای بر اساس افزایش دما بواسطه انبساط مایع درون آن می باشد که مایعات در داخل مخزن این وسیله است لوله ای درجه بندی شده در وسط ستون آن نیز وجود دارد که با تغییر میزان انبساط جیوه دما افزایش یافته.
درنتیجه جیوه حرکت خواهد کرد و به سمت درجه ها حرکت می کند در اینصورت میزان دما همان جایی است که جیوه در آن ثابت قرار گرفته است برای اندازه گیری دمای بدن از روشهای مختلفی استفاده می شود که در اینجا به معرفی هر یک می پردازیم.
- اندازه گیری به روش رکتال: بهترین ترین محل برای اندازه گیری دمای بدن رکتوم است زیرا بسیار دقیق عمل می کند و در این روش دامنه تغییرات بدن بین ۲/۳۶ تا ۷/۳۷ درجه می باشد.
- اندازه گیری دهانی: دما سنج را زیر زبان یا روی گونه قرار می دهند که نوع زیر زبانی دقیق تر می باشد.
- اندازه گیری از زیر بغل یا کشاله ران: در این روش باید پا یا دست به بدن محکم چسبیده باشد تا دمای محیط در آن تداخل ایجاد نکند در این روش مدت اندازه گیری طولانی و اعداد نیز خیلی دقیق نخواهد بود.
- اندازه گیری از مجاری گوش: با قرار دادن نوک تب سنج به داخل کانال گوش به مدت یک ثانیه اندازه گیری انجام می شود که اعداد آن نیز دقیق می باشد.
- اندازه گیری از پیشانی: دماسنج بر روی پیشانی قرار می گیرد و یک حسگر آن دمای محیط و حسگر دیگر بالاترین دمای بدن را نشان می دهد.
دماسنج جیوه ای را چگونه درجه بندی می کنند
برای نشان دادن درجه حرارت بدن از دماسنج جیوه ای استفاده می کنند در این مطلب نیز می خواهیم بدانیم چگونه دماسنج جیوه ای را درجه بندی می کنند برای درجه بندی کردن آن بر حسب سانتیگراد ابتدا مخزن آن را داخل ترکیب یخ و آب می گذارند با عدد صفر سطح جیوه را علامت گذاری می کنند بعد آن را در بخار آب جوش می گذارند و با عدد صد سطح مایع دماسنج را نشانه گذاری می کنند.
قبل از اندازه گیری دمای بدن باید دماسنج طبی جیوهای را خوب تکان بدهید تا سطح جیوه به ۵/۳۵ درجه برسد و باید مخزن جیوه به سمت بالا باشد که برای این منظور باید آن را به سمت پایین بگیرید با این وسیله تب بیماران را اندازه گیری می کنند که این وسیله دارای چند مدل مقعدی دهانی کودک پایه ای می باشد.
در درجه بندی دماسنج باید دقت نمود ناخالص یخ باعث کاهش دمای ذوب آن می شود بنابراین باید یخ خالص باشد ناخالصی آب نیز باعث افزایش دمای جوش می شود بنابراین باید آب خالص باشد به علاوه مخزن دماسنج را باید در داخل آب قرار نداد بلکه باید در بخار قرار گیرد زیرا همه جای آب دمای یکسانی ندارد.
همچنین در یک فشار یک اتمسفر باید این فرایند انجام شود زیرا دمای جوش آب و دمای ذوب یخ با تغییر فشار هوا عوض نمی شود برای خواندن دماسنج باید بعد از نگه داشتن آن روبروی صورت تا زمانی که بتوانید ستون جیوه را ببینید آن را بچرخانید لذا دمای دماسنج همان عدد متناظر با ستون جیوه می باشد.
در علم پزشکی یکی از علامتهای مهم جهت تشخیص بیماریها فهمیدن دمای بدن می باشد که این دما شرایط سلامتی فرد را نشان می دهد نوع پزشکی این دماسنج یا همان دماسنج طبی در بازه ۳۵ تا ۴۲ درجه را نشان می دهد که اگر بدن در خارج از این دو دما باشد خواهد مرد.
دماسنج جیوه ای یا الکلی؟
یکی از روشهای اندازه گیری درجه حرارت بدن با دماسنج جیوه ای یا الکلی انجام می شود که این دو در عملکرد آنچنان فرقی با هم ندارند و تنها فرق آنها در ماده ای است که در حباب شیشه ای آن بکار رفته است در نوع جیوه ای جهت نشانگر دما از جیوه نقره استفاده شده و در نوع الکلی به عنوان نشانگر الکل بکار رفته است لذا از الکل یا جیوه با توجه به بازه دمایی در آنها استفاده می شود.
دماسنج الکلی نقاط انجماد پایین را به خوبی نشان می دهد ولی در نشان دادن نقطه جوش ضعیف عمل می کند چون دارای نقطه جوش ۷۹ درجه می باشد اما دماسنج جیوه ای علاوه بر داشتن نقطه جوش مناسب کاربردهای بیشتری نیز دارد زیرا فاصله انجماد و نقطه جوش بالایی ندارد و به دلیل رسانا بودن براحتی تبادل گرمایی با محیط برقرار می کند در نتیجه به تعادل دمایی می رسد همچنین راحت تر خوانده می شود چون کدر می باشد.
به دلیل اینکه مایع الکل در درون دماسنج سفید رنگ است به سختی نشان داده می شود اما از نظر نحوه خواندن چندان فرقی با نوع جیوه ای و از جمله دماسنج جیوهای قرمز ندارد.
دماسنج الکلی به دلیل اینکه الکل موجود در آن نقطه انجماد پایینی دارد و دیر تر منجمد می شود مناسب آزمایشگاه ها و هواشناسی می باشد و نوع جیوه ای به دلیل داشتن نقطه انجماد و نقطه جوش مناسب در پزشکی کاربرد دارد.
جیوه موجود در دماسنج ماده ای سمی است و اگر این وسیله دچار شکستگی شود ممکن است جیوه وارد محیط خارج شود و مشکل ساز شود دماسنج بر اساس انقباض و انبساط مایع درون آن کار می کند به گونه ای که اگر مخزن در تماس با جسم گرم قرار گیرد الکل یا جیوه تحت تاثیر انبساط قرار می گیرد و بالعکس.
دماسنج در دو مدل پزشکی و معمولی تولید می شود که نوع پزشکی دارای خمیدگی در قسمت مخزن است شیشه آن ذره بینی و میله آن نیز باریک تر می باشد اما نوع معمولی اینگونه نیست همچنین نوع پزشکی دقیق تر است.
در سایت فروش ما انواع دماسنج جیوه ای و الکلی با بهترین کیفیت و مدلهای مختلفی عرضه می شود که به دلیل تنوع در مدلها نیاز تمامی مشتریان پوشش داده می شود لذا خریدارانی که قصد خرید عمده را دارند می توانند از این محل بسیار باصرفه و با اطمینان بالا خرید خود را انجام دهند.