عرض سلام و وقت بخیر دارم خدمت همه فعالان حوزه اقتصاد و علاقمندان به تجارت امیدوارم که حالات خوب باشد من مجید موشانی هستم از مدیران مجموعه آراد، مبحثی که امروز می خواهم در رابطه با آن صحبت کنم صادرات گوجه فرنگی و مشتقات آن هست.
همانطور که اکثر شما دوستان می دانید گوجه فرنگی یکی از محصولات کشاورزی پر مصرف در داخل کشور ما است که این محصول به کشورهای مختلف نیز صادر می شود کشورهایی از قبیل عراق و افغانستان و پاکستان و سایر کشورها مقاصد صادراتی گوجه فرنگی ایران هستند و هر ساله مقادیر بسیار بالایی از این محصول به این کشورها صادر می شود.
مثلا به عنوان مثال می توانیم بگوییم در سال 99 نزدیک شصت و سه میلیون دلار ما گوجه فرنگی به عراق صادرات داشتیم و همینطور تقریبا چهل و هشت میلیون دلار صادرات گوجه فرنگی ما به پاکستان بوده است و در حدود چهل و شش میلیون دلار هم صادرات گوجه فرنگی ما به کشور افغانستان بوده است.
ویژگی های گوجه فرنگی درشت
با یک حساب سر انگشتی متوجه می شویم که این محصول پتانسیل بسیار بالایی برای صادرات دارد و کشورهای اطراف ما خواهان این محصول هستند اگر ما بتوانیم ظرفیت های تولیدی خودمان را و ظرفیت های صادراتی خودمان را درست و بهینه استفاده کنیم می توانیم این محصول را به کشورهای دیگر هم صادر داشته باشیم.
گوجه فرنگی در نقاط مختلف به راحتی با بذر ها و طعم های مختلف برای مقاصد مختلف کشت می شود و در تمام مدت طول سال شما این محصول را دارید چون این محصول هم در زمینه هایی با هوای باز یعنی زمینه های کشاورزی در فضای باز و هم به صورت گلخانه ای در سراسر کشور کاشت و برداشت می شود و مورد استفاده قرار می گیرد.
هر ساله مقادیر بسیار بالایی از این محصول را ما به کشورهای اطرافمان صادر می کنیم و یکی از بهترین محصولات کشاورزی ما برای صادرات به حساب می شود. علاوه بر گوجه فرنگی مشتقات آن ها هم از مواردی است که ما می توانیم روی صادراتمان حساب کنیم و می توانیم ظرفیت های خودمان را بهینه کنیم تا بتوانیم از ظرفیت وارداتی کشورهای اطرافمان نهایت بهره را ببریم.
یکی از این محصولاتی که می توانیم روی آن کار کنیم رب گوجه فرنگی و انواع آن ها هست ما کارخانه های بسیار زیادی داریم که داخل کشور به تولید رب گوجه فرنگی می پردازند کارخانه های بسیار زیادی در خراسان رضوی بخصوص در مشهد و سبزوار داریم کارخانه های بسیار زیادی را در شیراز و بخصوص در مرودشت داریم و چند تا کارخانه رب گوجه فرنگی هم در شهرهای مختلف داریم.
مشخصات گوجه فرنگی درشت
در این ها ظرفیت های تولیدی بسیار بالایی دارند و هر ساله مقادیر بسیار بالایی از رب گوجه تولید می کنند ولی اکثر قریب به اتفاق در این کارخانه های تولیدی در صادرات محصولات خودشان به مشکل مواجه می شوند و برنامه خاصی ندارند و بین محدود برندها که توانستند در کشورهای عراق و افغانستان برای خودشان جایگاهی پیدا کنند اکثر برندهای رب گوجه فرنگی ما محدود مانده اند و بیشتر در بازار داخلی فعالیت می کنند.
مثلا ما برندهایی مثل آیماز و خرم که این دو برند و حتی هدیه این برندها در مشهد تولید می شود این ها از همان اول بیس صادرات خودشان را به کشور افغانستان گذاشتند و این محصولات را فقط به آن کشور ارسال می کنند نمایندگی هایی داخل آن کشور دارند که محصولات را از آن ها خریداری می کنند و از طریق نمایندگی هایشان در کشور افغانستان توزیع می کنند.
یا کارخانه روژین را داریم که برند خودش که ژینو است فقط مخصوص حوزه کرد نشین کشور عراق تهیه کرده است آن جا برای خودش ساختاری به وجود آورده است که از طریق آن نمایندگی و ساختار این رب گوجه را در آن کشور به فروش می رساند و اکثر برندهای دیگر ما نتوانستند فعالیت خاصی در زمینه صادرات داشته باشند مگر این که در این میان افرادی بودند که با رابطه و واسطه ای که در کشورهای مختلف داشتند توانستند چند پارت رب گوجه فرنگی با برندهای مختلف را در آن کشورها توزیع کنند.
همانطور که گفتم رب گوجه فرنگی تنوع بسیار زیادی دارد هم از لحاظ بسته بندی و هم از لحاظ کیفیت و مردم کشورهای مختلف با ساختار متفاوتی این برندها را خریداری می کنند مثلا شما اگر قسمت عرب نشین عراق را در نظر بگیرید این ها بیشتر رب های رقیق شده و به اصطلاح آب گوجه را خریداری می کنند و قسمت کرد نشین عراق بیشتر خواهان رب های غلیط هستند.
یکی از مشتقات گوجه فرنگی که می توانیم روی آن زیاد کار کنیم و درآمد ارزی خوبی می تواند برای ما داشته باشد در سال گذشته هم گوجه فرنگی فقط کشور عراق نزدیک به هفتادوسه میلیون دلار رب گوجه فرنگی از کشور ما خریداری کرده است. یکی دیگری از محصولاتی که می شود از گوجه فرنگی بدست آورد و روی صادرات آن هم می شود برنامه ریزی کرد گوجه خشک یا گوجه خشک شده است این محصول چند سالی است که به صورت مداوم توسط تولید کننده های مختلف تولید می شود و برای مصارف مختلف می توانیم از آن استفاده کنیم.
مورد بعدی که می شود از آن استفاده کرد و به عنوان محصولی برای یک صادرات از مشتقات گوجه در نظر گرفت پودر گوجه است پودر گوجه کارایی بسیار زیادی دارد به خاطر سبک بودن و راحتی حمل و نقل و به خاطر این که همان کارایی رب گوجه را دارد به تازگی مرسوم شده است و کشورهای مختلف از این محصول برای طعم دهندگی و رنگ دهندگی غذاهایشان استفاده می کنند. از پودر گوجه می شود در مصارفی مثل تهیه سس گوجه فرنگی برای تهیه پیتزا و سایر محصولاتی که نیاز دارد که حتما از رب گوجه فرنگی در آن استفاده بشود به کار برد.
پس گوجه خشک و پودر گوجه از محصولاتی است که چند سالی است که باب شده است و تولید کنندگانی در داخل ایران این محصولات را تولید می کنند و این ها هم چون هنوز نتوانستند ظرفیت های صادراتی خودشان را مشخص کنند بازار هدفی برای محصولات خودشان مشخص نکردند متاسفانه فقط بیشتر محصول خودشان را داخل کشور توزیع می کنند و تک و توک شاید توانسته باشند که در موارد بسیار نادری صادرات این محصول را انجام بدهند. یکی دیگر از محصولاتی که می شود روی آن کار کرد و مربوط به رب و گوجه فرنگی است و بازار داخلی بسیار خوبی دارد و می توانیم روی آن کار کنیم بذر گوجه است. همانطور که می دانید اکثر کشاورزان دنبال این هستند که بذر مناسبی برای محصول خودشان پیدا کنند تا بتوانند آن بذر را برای رشد محصولشان استفاده کنند.
از بذرهای محصولی که در ایران استفاده می شود و کشاورزان از آن استفاده می کنند بذر گوجه اسانسی، متین، سوپر چیک یا بقیه بذرها است که هر کدامشان برای مناطق مختلفی کارایی دارند و می توانند محصولات را پر بازده تر کنند و کشاورزان برای این که بتوانند محصول بهتری را برداشت کنند از این ها استفاده می کنند پس به این نتیجه رسیدم که گوجه فرنگی و مشتقات آن یکی از محصولاتی است که می توانیم روی بازار صادراتی آن تمرکز کنیم و پتانسیل بالایی دارد و ارز آوزی خوبی می تواند نصیب کشور ما می کند.
فقط کافی است بتوانیم ساز و کار صادراتی آن را یاد بگیریم می دانیم که کشورهای اطراف چه محصولی با چه کیفیتی و با چه نوع بذری را از ما می خواهند و قرار است در چه بسته بندی برایشان تهیه کنیم اگر این ها را بدانیم و بتوانیم بازار هدف خودمان را مشخص کنیم. پس یکی از محصولات بسیار عالی برای صادرات گوجه فرنگی و مشتقات آن است. دوستان و همراهان همیشگی آراد برندینگ امیدوارم که مبحث امروز برای شما مفید واقع شده باشد تا پادکست بعدی شما را به خدای بزرگ می سپارم.