زعفران یکی از گرانبهاترین ادویه ها و گیاهان دارویی پرمصرف در ایران و جهان می باشد که به همین دلیل به طلای سرخ معروف می باشد و همین خاصیت دارویی و مصارف آن در پزشکی و توصیه های زیادی که در طب سنتی به استفاده از زعفران ریشه سفید شده و کاربردهای زیاد آن در صنعت غذایی، باعث شده که طرفداران زیادی در ایران و سراسر جهان داشته باشد.
با توجه به گرانبها بودن زعفران ریشه، از گذشته وارد کردن ناخالصی هایی در آن معمول بوده است و امروزه هم افراد سودجو و فرصت طلب با توجه به قیمت بالای زعفران، مواد و ترکیبات مختلف بی ارزش و بعضا مضر را با زعفران مخلوط و به بازار عرضه می کنند.
برای اینکه بتوانیم زعفران اصلی را از زعفران نگین تقلبی تشخیص بدهیم ، لازم است که با تقلباتی که در زعفران انجام می گیرد ، آشنا شویم. در این مقاله و مقاله بعدی به برخی از تقلباتی که در زعفران گلخانه ای صورت می گیرد و نحوه شناسایی زعفران تقلبی از زعفران واقعی ، آشنا خواهیم شد:
۱- مخلوط کردن زعفران خالص با قسمت هایی از گیاهان مشابه: گیاهان زیادی وجود دارد که به دلیل شباهت های زیاد آن با گیاه زعفران، از آن ، جهت تقلب در زعفران نگین ممتاز استفاده می شود. یکی از این گیاهان، گل های گلرنگ می باشد که به دلیل شباهت فراوان رنگ گل های آن با رنگ قرمز قسمت کلاله زعفران ، آن را با زعفران خالص و واقعی مخلوط می کنند . البته قابل ذکر است که رنگ گل های گیاه گلرنگ تیره تر از رنگ کلاله زعفران می باشد. گیاهان و اجزا گیاهی دیگری که به عنوان تقلب به زعفران افزوده می شود عبارتند از: تارهای ذرت، ریشه گندم زنگ زده شده،ریشه پیاز معمولی که با جوهر رنگ شود،گل کاجیره،شقایق،گل انار و گل همیشه بهار و ...
اکثر این تقلبات در حالت پودر زعفران کیلویی اتفاق می افتد ولی این تقلبات می تواند در زعفران سرگل هم اتفاق بیفتد. برای شناسایی این نوع تقلبات بایستی از امکانات و تجهیزات پیشرفته ای نظیر میکروسکوپ، اشعه ماورای بنفش استفاده نمود.
۲- مخلوط کردن زعفران خالص با قسمت هایی از گیاه زعفران: در این حالت غالبا از قسمت خامه زعفران ریاسی یا ریشه زعفران استفاده می شود. خامه زعفران به دلیل بیرنگ بودن ، رنگ زعفران به خود می پذیرد.
- بیشتر بخوانید: زعفران نگین صادراتی قائنات
برای این کار متاسفانه افراد سودجو ،ابتدا خامه زعفران را با رنگ زعفران رنگ کرده و بعد از رنگ آمیزی، آن را با زعفران خالص مخلوط می کنند . این نکته را هم باید یاد آور شد که خامه یا ریشه زعفران کمترین ارزش قیمت زعفران را به دلیل عدم قدرت رنگدهی به خود اختصاص داده است و شناسایی این تقلب زعفران هم نیازمند انجام آزمایشات رنگدهی و مراجعه به استاندارد های تدوین شده برای زعفران دارد.
در اینجا بایستی به این موضوع اشاره کنیم که تشخیص زعفران واقعی از زعفران سرگل تقلبی، برای اهل فن و افراد خبره ی زعفران که حرفه شان می باشد، کاری بسیار سهل و آسان می باشد اما برای عامه مردم که تجربه و شناخت کمتری از زعفران دارند، کاری بسیار سخت و دشوار می باشد.
در اینجا توصیه ما به متقاضیان و مصرف کنندگان زعفران ، این است که این کالا را از افراد مورد اطمینان اعتماد تهیه نمایند. یکی از مجموعه هایی که این اطمینان را به مشتریان خود می دهد که زعفران مشهد خالص و واقعی را به مشتریان خود عرضه می نماید، مجموعه زعفران لقمان می باشد.
زعفران لقمان این افتخار را دارد که زعفران وحشی را از تامین کنندگان اصلی یعنی کشاورزان تهیه نموده و آن ها را به آزمایشگاه های معتبر و مورد تایید سازمان ملی استاندارد ایران برده و پس از اطمینان از سالم و تقلبی نبودن زعفران و نداشتن رنگ افزودنی، زعفران ها را از کشاورز خریداری نموده و زعفران های خریداری شده را به صورت بسته بندی زیبا و شکیل با نام زعفران لقمان محصولی از زعفران قائنات به سراسر کشور ارسال نماید.
