ضد آب بودن درب انبارها
حالا فرض می کنیم که هیچ مشکلی ایجاد نشده است و کشتی می آید و این بارگیری را شروع می کند و بدون هیچ مشکلی تمام می شود، درب انبارها را می بندند، وقتی که درب انبار بسته شد آن انبارها ضدعفونی و ضد آب هست و نباید هیچ مشکلی برای شرکت، از طریق این داستان که آب وارد انباری شود و بار آسیب ببیند به وجود بیاید این است که کاپیتان وظیفه دارد قبل از اینکه کشتی را داخل اسکله بیاورد تمامی درب انبارها را هم با روش هایی که وجود دارد ضد آبی آن ها را چک کند که هیچ مشکل خاصی نباشد.
اجازه حرکت از بندر
فرض کنیم همه این ها تمام شد حالا کشتی باید یک مدرکی از بندر به دستش برسد که ما اجازه می خواهیم از بندر بیرون برویم، این برگه ای که بندر به کشتی می دهد در واقع به آن پورت کلیرن سرتیفیکیت یا همان اجازه حرکت از بندر می گویند، این اجازه حرکت از بندر در واقع به شرطی به آن کشتی داده می شود که مشکل خاصی در آن بندر به وجود نیامده باشد.
مشکلاتی که مانع از صدور برگه اجازه حرکت از بندر می شوند
این برگه باید حتماً توسط فرمانده، قبل از اینکه کشتی حرکت کند گرفته دشود، یعنی اگر این برگه را نگیرد اصلاً نمی تواند حرکت کند، بعضی موقع ها اتفاق می افتد که کشتی در لنگرگاه مانده است و از آن جان این برگه را به آن ها نمی دهند و این کشتی هم لنگر را می کشد و می رود، که این کار غیرقانونی است و تبعات خیلی زیادی دارد ولی از این اتفاق ها افتاده است.
اگر مشکلی برای کشتی در طول مدت اقامتش در همان بندر به وجود آمده باشد آن بندر می تواند این برگ را صادر نکند، این مشکلات چه می توانند باشند؟
هر مشکل امنیتی، ایمنی، در رابطه با کشتی، پرسنل و تجهیزات کشتی، بار و بارگیری شده، بیمه پرداخت نشده مالی، اگر شکایت ارگان یا فردی از این کشتی شده است یا اگر خسارت هایی به موجب ورود کشتی به آن بندر به محیط زیست وارد شده است، هر کدام از این ها می تواند یک دلیلی شود و مقامات بندری این برگه را به کشتی نمی دهند و کشتی را در حالت توقیف نگه می دارند تا این مشکلات برطرف شوند.
این مشکلات می توانند برای صاحب کالا هم دردسر ایجاد کنند، اگر این مشکل برای کشتی به وجود آمده باشد صاحب کالا می تواند بعدا خسارت هایی را از شرکت بخواهد، این برگه اولین برگه ای است که در بندر بعدی از شما می خواهد، یعنی فرمانده کشتی باید این را تحویل بدهد وگرنه اجازه نمی دهند که کشتی وارد بندر شود.
خطر دزدان دریایی
حالا فرض کنید که ما با این کشتی بدون هیچ مشکلی از بندرعباس با بار زغال سنگ به سمت بندر آنتالیا در ترکیه حرکت کردیم و ما چون از دریا می گذریم و از جاهایی که دزدان دریایی هستند باید عبور کنیم برای همین ما در این مسیر هم باید مسیر مشخصی را برویم.
که به ما از طرف نیروهای حفاظت دریا که تقریبا در همه کشورهای دنیا با کشتی های جنگی شان آنجا هستند و کشتی را محافظت می کنند و کشتی را از یک نقطه A به نقطه B که نزدیک باب المندب است، تحت نظارت خودشان می برند و کشتی آنجا بعد از آن نزدیک تنگه باب المندب می شود.
این هم یک خطر دیگری است که کشتی و بار کشتی را تهدید می کند و چون بار کشتی آنجا است دوباره صاحب کالا درگیر است، این هم مشکلی است که ما در دریا با آن مواجه هستیم.
دفترهای شرح روزانه موتورخانه و شرح روزانه عرشه
حالا ما در دریا هستیم و داریم به سمت بندر تخلیه حرکت می کنیم، دو تا کتابچه وجود دارد که یکی از آن ها دفتر شرح روزانه موتورخانه و دیگری دفتر شرح روزانه عرشه است، تمام کارهایی که ما در موتورخانه و در روی عرشه انجام می دهیم به طور دقیق در این دو دفتر ثبت می شوند و به وسیله افسری که مسئول است امضا می شوند.
چرا ما این دفترها را نگه می داریم؟
این دو تا دفتر در واقع مدرکی هستند که در هر بندری از دنیا به عنوان یک مدرک معتبر در دادگاه استفاده خواهند شد، این نیست که بگویند چون مال کشتی است شما خودتان نوشتید، نه، آنجا گروه های راستی یاب هستند و می آیند کلمه به کلمه می خوانند و با اطلاعاتی که از دستگاه های کشتی به دست می آورند تمام این ها را مطابقت می دهند.
فرمانده مسئول است که اطلاعات دقیق به دادگاه بدهد و اینطور فکر نکنید که این مثل یک دفتری است که روزانه خودمان آن را می نویسیم، نه این ها بسیار دقیق پر می شوند و می توانند در هر مرجع و در هر جایی ارائه شوند.
چه اطلاعاتی در این کتابچه می نویسیم؟
از دمای هوا، فشار هوا، ابری بودن یا نبودن هوا، وضعیت دریا، مواج بودن یا نبودن دریا، اینکه آیا موج به کشتی می خورد یا روی کشتی می آید و تمام کارهایی که ما در وسط دریا در رابطه با بار انجام می دهیم، اینکه آیا ما هواکش ها را باز می کنیم که اگر احتیاج بوده باشد این هواکش هوا را رد و بدل کند و این عرق در انبار جمع نشود و بار خیس نشود.
آیا ما در طول سفر از تانکی به تانک دیگری آب منتقل می کنیم که این امکان دارد آب در جایی نشتی پیدا کند و وارد بار شود و بار صدمه ببیند؟ آیا از تانکی به تانک دیگری سوختی جا به جا می شود که احیاناً امکان دارد نشتی پیدا کند؟ آیا در دریا مشکل خاصی به وجود آمده است یا کشتی با دریای بسیار بدی مواجه شده است؟ کشتی موج زیاد خورده است؟ امکان دارد که مثلاً آب از طریقی وارد انبارها شده باشد؟
حتی اینکه چقدر کشتی از امروز تا فردا در دریا حرکت کرده است؟ الان کجاست؟ دستگاه ها دارند چطوری کار می کنند؟ کدام دستگاه از کار افتاده است؟ آیا مسیری که ما داریم می رویم همان مسیری است که کوتاه ترین راه به بندر است؟ تمام این داستان ها در آن دفترچه ثبت می شوند.
به موقع به بندر رسیدن
هر لحظه حتی اگر کاپیتان بخواهد راه را تغییر دهد و یک ساعت مثلاً دیرتر به مقصد برسد، این یک ساعت یعنی سوخت بیشتر، امکان دارد شما دیرتر به بندر برسید و به شما بگویند که شب شده است و ما شب شما را داخل بندر نمی بریم چون این قانون را نداریم، پس یک ساعت هم یک ساعت است، بنابراین کاپیتان سعی می کند با یک سرعت خوب و مناسب، در بهترین زمان خودش را به بندر برساند.
شاکی شدن صاحب کالا
پس بنابراین شما به عنوان صاحب کالا امکان دارد، که بارتان در کشتی هم صدمه ببیند و شما شاکی شوید چون فرض کنید وارد بندر تخلیه می شوید و یک دفعه در انبار را باز می کنید و می بینید که مثلاً یک انبار با ۱۰ هزار تن گندم خیس شده است.
یا اتفاقی که برای یک کشتی در چند سال پیش افتاده بود که بار گندم زده بود از اروپا به سمت ایران می آمد و متاسفانه کاپیتان کشتی یا فراموش کرده بود یا گفته بود بعد انجام می دهیم یا حالا داریم در کانال سوئز می رویم، پس بعدا این کار را انجام می دهیم و این ها دستوراتی که بندر بارگیری به کاپیتان داده بودند که مثلاً کاپیتان ۱۰ روز دیگر شما حتماً درب انبارها یا هواکش هایش را باز کنید که آن گازی که بعد از ضدعفونی کردن بار به آن زدند زودتر از انبار خارج شود، که متاسفانه این کار را انجام نداده بودند و یک دفعه یک انفجار شدید در یکی از انبارها رخ می دهد و درب انبار از جا کنده می شود و داخل آب می افتد.
لزوم دانستن اطلاعات در مورد کشتی و صدمات آن
بنابراین بدانید که کاپیتان چه مشکلاتی دارد و چقدر این مسئولیت سنگین است و شما به عنوان صاحب کالا باید در مورد این خسارت ها بدانید، اگر اطلاعاتی نداشته باشید که از چه راهی وارد شوید، امکان دارد که در نهایت اگر خدانشناس باشند خسارت ها را به پای شما بنویسند و شما خسارت های سنگینی را در بندر تخلیه ببینید.
و حتی امکان دارد که بار شما را برگردانند و بگویند که ما تخلیه نمی کنیم، یعنی یک کشتی رفته است چهار تا از انبارهایش خالی شده است و یک انبار مشکل بار دارد، که در بنادر ما زیاد از این چیزها اتفاق می افتد و بار را خالی نمی کنند و گاهی اتفاق می افتد که یک کشتی حتی تا ۹ ماه یا ۱۰ ماه و شاید بیشتر در بندر می خوابد تا تکلیف این یک انبار مشخص شود، در نهایت کار به دادگاه و این چیزها می کشد که ببینند مشکل از کجا بوده است.
آیا مشکل از بار بوده است یا مشکل، کوتاهی فرمانده، کشتی یا افرادش بوده است یا کوتاهی از جای دیگری بوده است، خلاصه این ها چیزهایی هستند که در نهایت با هزینه ها و خسارت های زیادی بالاخره به پای یکی باید نوشته شوند، حالا اگر بیمه باشد بیمه هم یک داستان دیگری دارد و آن ها هم افراد خودشان را می فرستند، حالا شما حساب کنید که چه اتفاقاتی ممکن است بیفتد و در نهایت بالاخره باید این خسارت برطرف شود.
