سلستین ماده اولیه تولید فلز استرانسیم است، ترکیبات این فلز به صورت کربنات، نیترات کلرات سولفید، کرومات، اکسید و هیدرواکسید در صنعت مصارف زیادی دارد.
سنگ معدنی سلستین
برای تهیه این ترکیبات که گستردگی مصرف بالایی دارد از عیار بالای 94 درصد استفاده می شود و برای بدست آوردن عیار بالای این کانی از سنگ آزمایش های پر عیار سازی با استفاده از روش های ثقلی و مارپیچ و فلو تاسیون انجام می شود و عیارهای 70، 80، 85، 90 از معادن ایران استخراج شده است و تحت تاثیر آب و هوا و فعل و انفعالات شیمیایی از آبهای کانی زا و چرخش آب در میان سنگ های گچ دار استرانسیم به شکل سلستین رسوب می کند.58 تا 62 درصد استرانسیم به شکل کانی استرانسیم یعنی سلستین تشکیل می شود و سلستین در دریاچه های کم عمق به وسیله جانشینی رسوبات قبلی تشکیل می شود و شرکت یگانه سمنان دارای ذخایر بالایی از سلستین با عیار 95 درصد است و بزرگترین معدن سلستین کشور در بخش اروانه شهرستان سرخه استان سمنان است.
مشخصات سنگ معدنی سلستین
کانی استرانسیم اولین بار در دهکده استرانیسن اسکاتلند در سال 1787 یافت شد است و در سال 1798 میلادی توسط دو دانشمند به نام های کلاپروس و هوپ کشف شد و نام این عنصر از نام دهکده کشف آن گرفته شده است و تهیه و تولید فلز خالص استرانسیم برای اولین بار توسط داروین در سال 1808میلادی با روش الکترولیز در آزمایشگاه تولید شد و تمامی سلستین تولیدی جهان به کربنات استرانسیوم تبدیل می شود و مقدار کمی از کربنات تولیدی به تیتانات فسفات کرومات و نیترات تبدیل می شود که همین مقدار ترکیبات مصارف گسترده ای دارد.
کربنات استرانسیم پر کاربرترین نوع ترکیبات استرانسیم است و به صورت کربنات و سیلیکات از محصولات سلستین یا همان سولفات استرانسیوم است و کربنات استرانسیوم به صورت پودری ریز و سفید رنگ و خواصی مانند کربنات کلسیم (آهک) است و کربنات استرانسیم بی مزه بی بو و در آب و همچنین در اسیدها حلال است و با ترکیب با اسید، دی اکسید کربن تولید می کند و استرانسیوم جزو فلزات قلیایی خاکی است و مثل کلسیم غیر سمی است.
انواع سنگ معدنی سلستین
از محصولات سلستین می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کربنات استرانسیم
- اکسید استرانسیم
- کلرید استرانسیم
- هیدرواکسید استرانسیم
- نیترات استرانسیم
- تیتانات استرانسیم
- سولفید استرانسیم
- کرومات استرانسیم
- فسفات استرانسبم
کاربرد ترکیبات سنگ معدنی سلستین
از فسفات استرانسیم در ساخت لامپ های فلوئورسنت و لامپ تصویری تلویزیون استفاده می شود و از نمک های استرانسیم در تصفیه چغندر قند و نیشکر استفاده می شود و همچنین در تهیه ابریشم مصنوعی مورد مصرف دارد و از کربنات استرانسیم در ساخت انواع خاصی از شیشه های پزشکی استفاده می شود از کربنات استرانسیم در وسایل هشدار دهنده آتش نشانی، در ساخت فضا پیماها و ایستگاه های هواشناسی و تولید آهن ربا استفاده می شود.
همچنین از کربنات استرانسیم که دارای رنگ قرمز استرانسیم هستند در تولید فشفشه و مواد آتش زا و وسایل آتش بازی و شعله های بی خطر و موشک های منور رنگی، چراغهای رنگ قرمز، تولید لوازم الکتریکی که دارای ذخیره گرمایی خاص هستند و تهیه باتری های اتمی استفاده می شود و کلرید استرانسیم در تولید خمیر دندان کاربرد دارد و اکسید استرانسیم در کیفیت لعاب سفال کاربرد دارد و از کانی استرانسیم در ساخت دقیق ترین ساعت های اتمی دنیا استفاده می شود.
از تیتانات استرانسیم در انواع جاذب های نوری استفاده می شود و در صنایع نظامی از ترکیبات نیترات استرانسیم پر اکسید و اگزالات استرانسیوم برای ساخت منورها، مهمات و ردیاب استفاده می شود در صنعت نفت جایگزین باریت در گل حفاری است و در تولید جواهرات هم از استرانسیم استفاده می شود.