باید بدانید که برنج فجر برای منطقه جغرافیایی خاصی نیست و حاصل اعمال آزمایشات ژنتیکی روی برنج های محلی است، ویژگی های برنج فجر به دلیل دیررس بودن معمولان درمناطق سرد وکوهستانی کشت می شود.
ویژگی های برنج فجر
برنج فجر در استان گیلان کشت می شود البته درسال های گذشته دراستان گلستان و مازندران درشهرهای فریدونکنار و آمل نیز زمین های کشاورزی زیرکشت این برنج پر محصول قرارگرفته است.
کشاورزانی که برنج فجر رادر شالیزارهای خود می کارند عموما نمی توانند برنج های کشت کشت دوم را در زمین خود پرورش دهند چرا که طول دوره رشد وبرداشت آن نسبت به سایر برنج ها طولانی است وعموما آن را دیررس می نامند.
برنج فجر عطر و بوی کمتری نسبت به برنج های محلی دارند، درحالی که پرمحصول هستند، طمع دار نبوده و همین موضوع باعث عدم استقبال از این نوع برنج دراوایل تولید شده بود، برنج فجرعطربهتری دارد.
بعد از برداشت کمی ازعطروبوی برنج طارم را دارد و شباهت ظاهری برنج فجر به برنج های مرغوب و عطروبویی قابل قبول درمیان برنج های پرمحصول، باعث شده بیشتر مردم این برنج را با برنج های مرغوب اشتباه بگیرند.
- بیشتر بخوانید: برنج فجر طارم محلی
رنگ برنج فجر سفید کدرومایل به کرم است و دانه های روغنی دارد، شکل ظاهری آن شبیه به خنجرو شمشیر است که سرآن باریک ترازانتهای آن است ودریک طرف کمی فرورفتگی داردطول یک دانه برنج خام فجر 8 میلی متر است.
انواع برنج فجر معنایی ندارد زیرا برنج فجر تنها یک نوع است، اما در بازار برنج فجر را به انواع مختلفی می شناسند مثلا برنج فجر طارم که این نام اشتباه است چون برنج طارم و فجرم هرکدام برنج جدا هستند، برنج فجر باتوجه به محلی که کشت می شود.
شرایط آب وهوایی منطقه ونوع رسیدگی و آبیاری برنج از نظرکیفیت قابل دسته بندی است، برنج فجردراستان های گلستان، گیلان ومازنداران کشت می شود ودرهراستان شرایط آبیاری وخاک وزمین کشاورزی متفاوتی دارد بنابراین برنج فجرهر منطقه کیفیت خاص خود را دارد.
برنج فجری که درگلستان است درشرق استان کشت می شود، به دلیل آبیاری برنج با آب شور، دانه های آن بلندتراست وبرنج فجر سوزنی درشهرهای گرگان، علی آبادکشت می شود، قیمت برنج فجرگلستان بالاترازسایرارقام برنج فجر است،
ازطرفی هم برنج فجر دیررس است درنتیجه برنج فجرگلستان دراواخر شهریوربرداشت می شود، بهترین زمان برای خرید برنج فجر اوایل پاییزاست که می توان بهترین برنج پرمحصول خریداری کرد.
برنج فجری که درگیلان کشت و فروخته می شود در دودسته قرار می گیرد، اولین دسته برنج فجری است که دراستان گیلان کشت می شود.
دسته دوم برنج فجری است که از استان های دیگرمانند نواحی شرقی گلستان برای کشت درزمین های کشاورزی مورد استفاده قرارمی گیردو با نام برنج فجر گیلان به فروش می رسد، عطروطعم هردو دسته برنج تقریبا یکسان است.
برنج فجرمازندران ازنظرعطرو طعم قابل رقابت با برنج فجر گلستان وگیلان نیست، بنابراین قیمت پایین تری داردوعنوان برنج فجر ارزان قیمت را نصیب خود کرده است، قد دانه های فجرمازندران کوتاه است و رنگ دانه های سفید اما روغنی نیستند دانه های یکدستی ندارند مرغوب ترین آن ها درشهرجویبارکشت می شود.
بهترین برنج فجررا ازنظرعطربو می توان یافت، برنج فجردردوره 70 روزه و 90 روزه کشت می شد بذرهای 70 روزه برنج فجرعطری نبوده وبذره های 90 روزه دارای عطر مطلوبی هستند، برنج فجرگلستان به خاطر عطر طعم و کیفیت بالاتری که نسبت به برنج های گیلان ومازندران دارد بهترین برنج فجر حساب می شود.
این برنج ویژگی های ظاهری شبیه به برنج طارم دارد وجزء معدود برنج های پر محصولی است که دارای عطرمی باشد، ویژگی ظاهری برنج فجر، دانه این برنج دررنگ های سفید مایل به کرم و روغنی و شفافیت آن کمی شیشه ای است.
رنگ شلتوک زرد روشن، بافت شیشه ای، طول دانه 8 میلی متر، عرض دانه 9/1 میلی متر، اندازه دانه پس ازپخت 3/10 میلی متر، دانه های کشیده وبه شکل خنجرکه از سردانه به سمت انتها به مراتب باریک و سوزنی می شود.
ویژگی های برنج فجرازنظرپخت، این برنج دارای طبع سرد است، ماندگاری وتازه ماندن برنج پس ازپخت، برنج فجردارای بالاترین کیفیت پخت میان برنج های پرمحصول ایرانی است.
نقاط قوت، قوام ژل، درجه حرارتی ژلاتینه شدن ومیزان آمیلوزاشاره کرد، ماندگاری وتازه ماندن برنج پس ازپخت، برنج فجرعطرکمتری نسبت به طارم دارد اما بعدازپخت کاملاسبک وحالت پفکی پیدا می کند.
درجه حرارت ژلاتینه شدن تعیین می کند برنج پس از پخت چقدر قد می کشد در دماهای پایین تربرنج حالت چسبندگی دارد ودر دماهای بالاتر ژلاتینه شدن بسیارخشک وسفت است.
میزان آمیلوزبرای برنج فجر 21 تا 23 می باشد واین امرموجب می شود که ازماندگاری پس ازپخت خوبی برخورداربوده وموجب سنگینی ونفخ معده نیزنشود.
قوام ژل دیگرفاکتورکیفیتی برنج است که مرغوبیت رقم برنج رانشان می دهد، این فاکتورمانند میزان آمیلوزبرنرم بودن وماندگاری برنج پس ازپخت بسیارموثراست، قوام ژل برنج ها به سه دسته تقسیم می شوند.
ژل سخت طول حرکت بسیارکم است وبرنج پس ازپخت بسیارخشک وسفت بوده و فاقدماندرگی است، ژل متوسط طول حرکت ژل بین 41 تا 60 میلی متراست.
ماندگاری این برنج ها پس ازپخت کمی بیشتر از برنج های ژل سخت است ولی کمترازکیفیت مطلوب است، ژل نرم برنج های ژل نرم دارای بیشترین ماندگاری پس ازپخت بوده و طول حرکت ژل درآنها بین 61دتا 100 میلی متراست.
برنج تراریخته برپایه اصلاحات ژنتیکی تولید شده وهدف ازتولید آن تامین امنیت غذایی بشر بوده است و به همین دلیل سعی شده درتولید آن تمامی موارد مربوط به سلامتی انسان مد نظر باشد.
سپس این محصول عرضه شود مثلا درسال 1970 اولین محصول تراریخته دنیا تولید شد وحدود 20 سال به صورت مستمربرروی سلامت آن تحقیقاتی صورت گرفت ودرنهایت ودردهه 90 تولید انبوه آن آغازشد بااین تفاسیرمشخص می شود برای تولید این محصولات پشتوانه های علمی قوی وجوددارد.
تاکنون هیچ نهادی درسرتاسردنیا مضرات مصرف اینگونه محصولات، ازجمله برنج تراریخته رااثبات نکرده، وبه همین دلیل بسیاری ازمردم سرتاسردنیا به نتیجه ویافته های علمی مراکزبین المللی ازجمله سازمان جهانی بهداشت، وهمچنین سازمان غذا وداروآمریکا اعتماد داشته، وبه همین دلیل انواع محصولات تراریخته رامصرف می کنند،
امروزه محصولات تراریخته در 200 کشور دنیا مصرف می شوند شاید مهمترین خطرمحصولات تراریخته برای گونه های جانوری باشد که باکشت این محصولات زندگی آنها به خطرمی افتد،
کشور ایران همکاری خودرا با این موسسه ازسال 1353 با فرستادن کارشناسی به آنجا آغازکردو مبادلات ژرم پلاسم های اصلاح شده ای که ازسراسردنیا جمع آوری شده بود، میان دو کشورآغازشد.
می توان گفت که برنج فجریک برنج تراریخته است که منبع ماده ژنتیکی آن اصلاح شده وموجب ایجاد صفات مطلوب متعددی مثل کیفیت پخت مطلوب، عملکرد بالا، پاکوتاهی ومقاومت به بیماری بلاست شده است.
