از زمان کشف مفهوم نانو تاکنون تکنولوژی نانو به عنوان یکی از پیشرانهای اصلی انقلاب صنعتی شناخته شده است اما چیزی که از این مفهوم به نظر میرسد این است که همیشه خیالپردازان و دانشمندان در تلاش هستند تا حدود ممکن را در این زمینه گسترش دهند و یکی از موارد تازهای که اخیراً به فضای نانو وارد شده است، نانو ذرات تکبعدی میباشد و این فناوری نواجود در بازار و صنایع مختلف به طور چشمگیری تحولی را به ارمغان آورده و مسیری جدید برای کاربردهای فناوری نانو بهوجود آورده است.
مفهوم نانو ذرات تکبعدی
این ذرات در واقع به نوعی تنها یک لایه از اتمها را تشکیل میدهند و بهعنوان ذرات دو بعدی نیز شناخته میشوند و ویژگیهای منحصربهفرد این نانو ذرات شامل پایداری بالا، رفتار الکترونی منحصربهفرد، افزایش فعالیت سطحی و قابلیت همکاری با سایر نانوذرات و مواد سبب شده تا طیف وسیعی از کاربردها برای آنها در صنایع مختلف ایجاد شود.
کاربردهای گستردهای برای نانو ذرات تکبعدی
نانو ذرات تکبعدی در صنایع مختلفی مانند الکترونیک، نانو فوتونیک، کاتالیزورها، حسگرها، پوششهای نانو، طب و پزشکی، انرژی، محیط زیست و غیره کاربردهای گستردهای دارند و به عنوان مثال در حوزه الکترونیک، این نانوذرات میتوانند بهعنوان ترانزیستورهای نانو، ترانزیستورهای نانوتلهای، دیودهای نوری و کاتر، صفحات نمایش نانو، حافظههای نانو و سنسورهای نانو استفاده شوند.
از آنجایی که نانو ذرات تکبعدی دارای پتانسیل بیپایانی برای انقلاب در صنایع مختلف هستند بررسی دقیق و تحقیقات گسترده در این زمینه ضروری بهنظر میرسد و با توجه به ویژگیهای منحصربهفرد و کاربردهای گستردهای این نوع نانوذرات، امیدواریم که آیندهای روشن و واعظ برای این فناوری نوظهور تداوم داشته باشد و به تحولات جذاب و مثبتی در عرصههای مختلف بیانجامد.
نانو ذرات تکبعدی علاوه بر اثرگذاری قابل ملاحظه در صنایع فناوری، تأثیراتی نیز بر ابعاد اجتماعی و اقتصادی جوامع دارند و از جمله این تأثیرات میتوان به ایجاد شغلهای جدید و پیشرفتهای علمی و فناوری، کاهش هزینهها و افزایش بهرهوری، ایجاد فرصتهای کارآفرینی، بهبود سلامت و بهبود شرایط زندگی اشاره کرد و همچنین نانو ذرات تکبعدی میتوانند نقش مهمی در حل مشکلات محیط زیست مانند تصفیه آلودگیها، انرژی پاک و پایدار، آب و هوای تمیز و ... داشته باشند.
همچنین با توجه به ابعاد پیشرفتهای فناوری نانو، چالشهای اخلاقی و امنیتی نیز باید در نظر گرفته شوند و استفاده از نانو ذرات تکبعدی در حوزههایی همچون نظامی و دفاعی، پزشکی و زیستفناوری، فعالیتهای جاسوسی و حفاظت از حریم شخصی، امنیت اطلاعاتی و ...، مسائلی همچون اخلاق، حریم خصوصی، امنیت ملی و بینالمللی، کنترل صادرات و واردات و غیره را مطرح میکند که نیاز به سیاستگذاری و تدابیر امنیتی مناسب دارد.