یکی از مقوله های بسیار مهم در امر تجارت، مرحله ی ارسال بار است، که یک تاجر باید از نحوه ارسال بار برای مشتری مطلع شود تا به درستی بتواند با مشتری مذاکره کند. بارنامه و انواع آن از مهمترین اطلاعات و آموزش است که می خواهیم در ادامه به آن اشاره کنیم و به تاجران عزیز توصیه می کنم حتما این مقاله را با دقت مطالعه کنند و با بارنامه و انواع آن آشنا شوند. 
استفاده از بارنامه برای بازار داخلی یا خارجی؟
زمانی که شما می خواهید باری را ارسال کنید، ابتدا آن بار را به باربری می برید و در قسمت مربوط به شهری که می خواهد بار ارسال شود، بار را تخلیه می کنید و سپس به دفتر اصلی شرکت باربری می روید و مشخصات بار و مشخصات فرستنده و گیرنده را به مسئول باربری اعلام می کنید تا آن مسئول برای شما بارنامه صادر کند. البته توجه داشته باشید، اگر مقدار بار شما زیاد است، می توانید با شرکت باربری هماهنگ کنید تا مستقیما ماشین را درب کارخانه بفرستد، و بار شما داخل ماشین بارگیری شود و بارنامه صادر گردد. به بارنامه ای که توسط باربری صادر می شود توجه کنید، بیجک باربری هم می گویند. صدور بارنامه هم برای بازار داخلی است و هم برای بازار صادراتی
- نمونه ای از تصویر بارنامه داخلی
- نمونه ای از بارنامه صادراتی
زمانی که بارنامه صادر می شود به منزله این است که بار توسط فروشنده به باربری تحویل داده شده، و مشتری می تواند از طریق شماره بارنامه ای که روی آن ثبت شده بار خود را پیگیری کند. 
بارنامه یا راه نامه
در این قسمت ابتدا شما را با 2 اصطلاح بارنامه و راه نامه آشنا می کنم. بارنامه: همان برگه ای است که توسط باربری صادر می شود و مالکیت بار از فروشنده به خریدار منتقل می شود. راه نامه: برگه ای است که باید همراه حمل کننده کالا باشد تا زمانی که بار به مقصد برسد. در بازار داخلی عموما بارها از طریق مسیر زمینی جا به جا می شوند و به ندرت پیش می آید که بارها در تجارت از طریق مسیر هواپیمایی جابه جا شوند؛ چرا که ارسال بار در تجارت آن هم از طریق مسیر هوایی هزینه های بالایی دارد. نمونه ای از تصاویر بارنامه در داخل کشور را در بالا به نمایش گذاشتیم که نمونه ای دیگر از بارنامه ها در بازار داخلی را نیز در ادامه مشاهده می کنید. 
انواع بارنامه ها در بازار صادراتی
بارنامه دریایی: زمانی که می خواهید بار خود را از طریق دریا و با کشتی به کشور مقصد ارسال کنید، زمانی که بار روی عرشه کشتی قرار گرفت و کشتی از اسکله جدا شد و حرکت کرد، برای شما بارنامه کشتیرانی صادر می گردد که با ارسال این سند برای مشتری به او این اطمینان را می دهید که بار شما روی عرشه قرار گرفت و کشتی به سمت کشورش حرکت کرده است. در بارنامه های دریایی تمامی اطلاعات مورد نیاز درج می شود که مهم ترین آنها عبارتند از:
- نوع بار
- اسم کشتی
- وزن بار
- شماره سریال کانتینر
- مسافتی که قرار است بار طی کند
این بارنامه در سه نسخه صادر می شود که یکی از نسخه ها را به فروشنده و یکی را به گیرنده تحویل داده می شود و یکی نزد خود شرکت حمل و نقل می ماند. 
بارنامه هوایی: از روش حمل و نقل هوایی در صادرات زیاد استفاده نمی شود، چرا که روش ارسال مقرون به صرفه ای نیست و بیشتر بارها به شکل حمل و نقل زمینی و دریایی ارسال می گردد، معمولا از این روش برای ارسال نمونه بار یا به اصطلاح سمپل برای مشتری استفاده می شود. بارنامه مربوطه از طریق شرکت حمل و نقل هوایی در سه نسخه صادر می شود و از طریق شماره ای که بر روی آن درج می شود به شماره بارنامه معروف است، بار قابل پیگیری می باشد. در بارنامه های هوایی معمولا موارد زیر ذکر می گردد:
- نام و نشانی فرستنده
- نام و نشانی گیرنده
- کد 3 حرفی معرف فرودگاه مبداء
- کد 3 حرفی فرودگاه مقصد
- تعداد بسته های بارنامه
- وزن بار که توسط باسکول اندازه گیری می شود، معمولا بر حسب کیلو گرم
- وزن معادل حجم
- نرخ حمل واحد وزن بار، معمولا نرخ یک کیلو
- مبلغ کل، ممکن هزینه های دیگری هم باشد
- شرح کالا و همچنین ابعاد بسته ها یا حجم بار
- شماره پرواز
- تاریخ پرواز
نمونه ای از بارنامه های هوایی در بخش صادرات را در زیر مشاهده می کنید. 
بارنامه زمینی: حمل و نقل زمینی در کل به دو شکل جاده ای و ریلی صورت می گیرد، عموما این روش حمل بار برای کشورهای همسایه که مرز زمینی با ما دارند استفاده می شود، کشورهایی مثل عراق، ترکیه، افغانستان، پاکستان در بارنامه های زمینی، نوع بار، وزن، مشخصات گیرنده و فرسنده و شهر مقصد ذکر و توسط شرکت حمل و نقل زمینی صادر می گردد. در بارنامه های زمینی عموما موارد زیر ثبت می شود:
- نام و آدرس فرستنده کالا
- نام مبدا و مقصد کالا
- نام و آدرس گیرنده کالا
- تعیین نوع کالا و مشخصات آن قبیل تعرفه، ابعاد
- وزن کالا، تعداد و مشخصات بسته بندی
- شماره واگن، این مورد مربوط به حمل و نقل ریلی می باشد
- هزینه حمل کالا
نمونه ای از بارنامه ریلی و جاده را در زیر مشاهده می کنید. 
بارنامه حمل مرکب چیست؟
زمانی که در صادرات قرار باشد بار شما با چند نوع وسلیه نقلیه، کامیون و کشتی جا به جا شود، بارنامه حمل مرکب صادر می شود؛ یعنی فرض کنید بار شما قرار است بخشی از مسیر صادراتی را با تریلی طی کند و سپس بر روی کشتی بارگیری شود و ادامه مسیرش تا رسیدن به مقصد را با کشتی طی نماید. در اینجا بارنامه ای تحت عنوان بارنامه مرکب صادر می شود؛ این نوع بارنامه ها توسط ارگانی بین المللی به نام فیاتا، فدراسیون بین المللی اتحادیه های کارگزاران صادر می شود و این نوع بارنامه ها برای حمل مرکب بار با وسایلی حملی مانند: کامیون، تریلی، کشتی، قطار و هواپیما کاربرد دارد. نمونه ای از بارنامه مرکب که توسط فیاتا صادر شده را در زیر مشاهده می کنید. در پایان بدانید که نوع بارنامه و اطلاعاتی که در آن ثبت می شود، بسیار مهم است و باید با دقت تمام این موارد ثبت شود که پیشنهاد می کنیم حتما برای این موضوع از یک مشاور تجاری زبده کمک بگیرید. نویسنده: سعید زارع عضو شورای سیاستگذاری و مشاور تجاری