یکی از صنایع دستی که برای اولین بار توسط مردم بلوچ صورت گرفت صنعت سوزن دوزی لباس بلوچی زنانه بوده است که یک هنر میراثی به حساب می آید و این مدل دوخت توسط سازمان یونسکو به رسمیت شناخته شده و در بازارهای بین المللی در معرض فروش قرار گرفته است.
بسیاری از مردم بلوچ که در استان سیستان و بلوچستان زندگی می کنند و هم چنین مردمانی که در جنوب افغانستان مانند منطقه قندهار سکونت دارند از لباسهای بلوچی استفاده می کنند.
علی رغم این که سوزن دوزی دارای تاریخچه گران بهایی است اما تاریخ دقیق آن مشخص نیست و در این مورد دو نظریه وجود دارد که اولین نظریه اثبات می کند که صنعت سوزن دوزی پس از مهاجرت اسلاوها در حدود دوهزار سال پیش از اسلام توسط مردم انجام می شده و نظریه دیگر می گوید که این صنعت همراه با صنعت تولید ابریشم توسعه یافته است.
هر قبیله ای مطابق با طبیعت اطراف خود طرحهای مختلفی از حیوانات درختان و غیره را روی لباسهای خود سوزن دوزی می کند و این کار توسط زنان قبیله انجام می شود و به این صورت می باشد که از نسلی به نسل دیگر انتقال پیدا می کند و یکی از وظایفی که مادر دارد این است که سوزن دوزی را به دختر خود آموزش دهد.
هر یک از طرحهایی که روی لباس بلوچی سوزن دوزی می شود دارای معنی خاصی می باشد به طور مثال طرح شیر نشانه قدرت و استقامت می باشد. برخی از طرحها ممکن است با آیینه های کوچکی بر روی لباس صورت بگیرند.
پارچه های گل دوزی شده بیشتر برای تزئین لباس زنان استفاده می شود اما در برخی موارد از آن برای پرده رومیزی و لباس مردانه و لباس فرمالیته عروس نیز کمک می گیرند.
لباسهایی که توسط زنان بلوچ گل دوزی می شود بسیار زیبا و چشم نواز هستند و آنها برای انجام این کار از پارچه های با کیفیت و خوش رنگ استفاده می کنند و سه قطعه گل دوزی شبکه ای در اطراف گردن انجام می دهند و اصولاً این پارچه ها پارچه های صادراتی می باشند و زنان بلوچ تمام هنر خود را برای تزیینات لباس به کار می گیرند.
لباس بلوچی سوزن دوزی
انواع مختلفی از پارچه ها برای سوزن دوزی لباس بلوچی ساده استفاده می شودکه عمدتا از هفتاد درصد پنبه و سی درصد پلی استر تولید می شود و فرد در آن احساس راحتی دارد چرا که او با لمس کردن آن می تواند نرمی را حس کند.
یکی از مدل گل دوزیهایی که زنان بلوچ روی لباس انجام می دهند گل دوزی شبکه ای نام دارد که به معنای دوخت و دوز سنگین در سراسر یقه و آستین می باشد.
یکی از افسانه های ملت بلوچ در فرهنگی که دارند هنر گل دوزی می باشد و یکی از قدیمی ترین تمدنهای جهان محسوب می شود لباس بلوچ بسیار مشهور می باشد چرا که دارای طرح و گلدوزیهای منحصر به فردی می باشد که توسط سرزمینهای بومی به کارگرفته شده است.
این هنر شامل استفاده از نخهایی با رنگهای محو نشده تسبیحها و آیینه های کوچک است که تصاویری از گذشته را به نسلهای بعدی انتقال می دهد برخی تصاویری که روی لباسهای بلوچی طراحی می شود را می توان در سفالهایی که از محل محراه حفاری شده است مشاهده کرد این هنر گل دوزی و سوزن دوزی از فرهنگ بلوچ جداشدنی نیست.
در طول سال بسیاری از گردشگران شهر سیستان و بلوچستان را برای گردشگری انتخاب می کنند و مجذوب لباس بلوچی تپه ای می شوند چرا که دارای سبکی خاص و هنری می باشد.
گل دوزی بلوچی یک هنر دست ساز به حساب می آید و در هر گوشه ای از جهان توسط همه مردم شناخته شده می باشد و این کار توسط خانمها بسیار ماهرانه انجام می شود و مراحل خاصی دارد.
این طرحها با رنگهای مختلفی ایجاد شده اند که جذابیت آنها را تا حد زیادی افزایش داده است تمامی این طرحها با استفاده از سوزن بر روی لباسها ایجاد می شود.
یکی از بهترین راه های کسب درآمد برای خانمهای خانه دار در بلوچستان سوزن دوزی بر روی لباسهای بلوچی است که این هنر شامل استفاده از نخهایی با رنگهای کم رنگ مهر و آیینه های کوچک است و از این طریق به راحتی می توانند لباس را تا حد زیادی زیبا و چشم نواز کنند.
در فرهنگ بلوچ گل دوزی بلوچی جزئی از هویت فرهنگی مردم مشخص و شناخته شده است و در هر قسمتی از زندگی آنها می توانید سوزن دوزی مشاهده کنید و این گل دوزی را فقط روی لباسهای خود استفاده نمی کنند بلکه برروی دیگر وسایل خانه آنها می توان گل دوزیهای مختلفی را مشاهده نمود.
دوخت لباس بلوچی
خیاطهای زیادی در سیستان و بلوچستان به دوخت پارچه لباس بلوچی می پردازند که هر کدام در این زمینه سالها آموزش دیده اند لباسهای بلوچی که دارای گل دوزی می باشد دارای ارزش تجاری بالایی می باشد و این هزینه به دلیل زمان بالایی است که فرد برای دوخت آنها صرف می کند و این زمان متناسب با طرحی که فرد قصد گل دوزی آن را روی لباس دارد می تواند تا دو ماه طول بکشد.
استفاده از لباسهای بلوچی فقط توسط شهرهای محلی نیست و افرادی که در کشورهای دیگر نیز زندگی می کنند تقاضای آنها را دارند رنگها و الگوهایی که بر روی لباسهای بلوچی سوزن دوزی می شود نشانگر پیام صلح و مهمان نوازی در فرهنگ پهلوی می باشد و این رسم می تواند فرهنگ بلوچ را به کشورهای دیگر منتقل کند.
یکی از دلایل محبوبیت لباسهای بلوچی این است که افراد در آن احساس راحتی می کنند و لباسهای خانمها و آقایان گشاد و آزاد دوخته می شود و مردان در کنار شلوارهای گشاد و پیراهنهای تا زانو شالهایی دارند که آن را به طور گردن و یا روی سر خود می اندازند.
لباسهایی که مردم هر قبیله به تن می کنند دارای شباهتهایی به یکدیگر می باشد ولی در آنها می توان تغییرات جزئی را مشاهده کرد که برای مردم بلوچستان مشخص می شود که آن فرد از مردمان کدام قبیله می باشد و به دلیل این که طرحهای خاص و دست دوز بسیار گران قیمت هستند و برخی از طرحهای آنها که زر دوزی می باشد فقط توسط افراد ثروتمند خریداری می شوند.
یکی از قدیمی ترین طرحهای گل دوزی در لباسهای بلوچی چنوخه نال دارد که دختران بین سنین سی تا سی و پنج از آن استفاده می کنند و طرحهای پته و بهارک توسط خانم و در روز دوم ازدواج خود انتخاب می شود و خانمها بعد از ازدواج از طرحهای کپک و تالو استفاده می کنند که همه این طرحها بسیار قدیمی می باشند اگر قصد خرید لباس بلوچی را دارید می توانید به سایت معتبر ما مراجعه فرمایید و طرح مورد نظر خود را انتخاب کنید و سپس برای خرید اقدام کنید.
