غیرممکن است که شما به سفر و گشردشگری فکر کنیم ولی کلمه سوغات به ذهنتان نیاید، به عنوان مثال اگر به شهری مثل خلخال سفر کنید بسیاری از محصولات بومی این شهر از جلمه لبنیاتهای ارگانیک، محصولات درختی و جالیزی و عسلهای کوهی را در آن مشاهده کنید.
خرید پارچه جاجیم
اما یک محصولی در این شهر وجود دارد که در کنار سایر محصولات بومی این شهر می درخشد و آن پارچه جاجیم سنتی است که در روستای نمهیل توسط زنان روستایی آن بافته می شود.
به عنوان یک سوغاتی پرطرفدار شهر خلال و روستای نمهیل شناخته می شود که سالیانه بسیاری از گردشگران به خرید پارچه جاجیم روی می آوردند.
این روستا که حدود در 65 کیلومتری خلخال واقع شده است، زنان و مردان آن در تمام امور کشاورزی و دامداری فعالیت می کنند که یکی از محصولات پرفروش این روستا، پارچه جاجیم است که با طرحها و نقشهای زیبایی دارد.
برای بافت یک پارچه جاجیم حدود یک هفته زمان لازم است که در محوطه های باز بسیاری از خانه های این روستا می توانید، فرآیند بافت پارچه جاجیم را مشاهده کنید.
خیلی از محصولاتی که در شهر خلخال فروخته می شود، تولید آنها در روستایل نمهیل انجام می شود که به عنوان خواستگاه این هنر باارزش است که معمولا اگر شما در این روستا قدام به خرید این پارچه کنید، قیمتی که پرداخت می کنید.
خیلی کمتر از مبلغی است که در بازارهای دیگر مثل بازار شهر خلخال پرداخت کنید، به طوریکه پول مواد اولیه آن هم نمی شود.
- بیشتر بخوانید: پارچه جاجیم یزد
صعنت جاجیم یکی از هنرهای شهر خلخال است که اول بار توسط عشایر ساخته شد و سپس به دلیل یکجانشینی در سایر شهرها و روستاها گسترش یافت به طوری که الان در بسیاری از استان به عنوان یک تجارت و صنایع دستی در آمدزا شناخته می شود.
روستای نهمیل یکی از خواستگاه های این شهر است که به 400 سال قبل بر می گردد که از دیگر محصولات این روستا می توان به کشت پنبه تیز اشاره کرد.
در ابتدا افراد در تولید پارچه جاجیم، از رنگهای گیاهی برای رنگ امیزی این پارچه استفاده می کردند ولی بعد از گذشت زمان، با آمدن رنگهای شیمیایی، رنگهای گیاهی از مد افتاد و بیشتر پارچه های جاجیم از تارهایی با رنگها شیمیایی تشکیل شده اند.
البته در بسیاری از روستاها از جمله روستای منهیل، خیلی از افراد هنوز هم از رنگهای گیاهی برای رنگ دادن به تارهای پارچه جاجیم استفاده می کنند که شما حین خرید پارچه جاجیم در این شهرها، می توانید به تفاوت ظاهری آنها پی ببرید.
این پارچه ها یعنی پارچه های جایم نقشهای زیادی دارند که از جمله طرحهای آن می توان به نقش جولما، سرقا، بادامی، همیان و غیره اشاره کرد که مطابق با تنوع سلیقه هر فرد انتخاب می شود.
در روستای منهیل به دلیل اینکه بیشتر در فصل بهار و تابستان کشاورزی انجام می شود بیشتر تولیدات پارچه جاجیم مربوط به این فصول است و در فصول دیگر کم تر به بافت پارچه های جاجیم میپردازند.
از طرفی دیگر به دلیل اینکه بافت این پارچه باید بیشتر در محوطه باز بیرون مثل ایوان انجام شود، فصول سرد که باران و برف بیشتری میبارد برای انجام این کار مناسب نیست.
بیشتر افراد در فصول سرد سال مثل فصل پاییز و زمستان به برداشت و نگهداری محصولات می پردازند و در این فصول محصولات تولید شده خود را به فروش می رسانند.
پارچه جاجیم ارزان
این محصول یک فرش قدیمی است که قبل از اینه خیلی از مدلهای فرش به بازار بیاید، پارچه جاجیم به عنوان یک فرش خانگی استفاده می شد.
البته الان نیز در بسیاری از خانه های روستایی از پارچه جاجیم به عنوان فرش استفاده می شود و در خیلی از روستاها و همینطور شهرها از آن به عنوان یک رو فرشی در خانه استفاده می کنند که جلوه ی زیبا و سنتی طوری به خانه می دهد.
همچنین بیشتر از پارچه جاجیم امروزه به عنوان زیر انداز استفاده می شود که به عنوان یک ماده اولیه برای صنایع دستی استفاده می شود که امروزه جاجیم به صورت صنعتی و حرفه ای و با مقاصد تجاری و هنری در بسیاری از کارخانه های نساجی و کارگاه های خانگی کوچک، تولید و بهره برداری می شود.
- بیشتر بخوانید: پارچه کرپ حریر مانتویی
در فروشگاه صنایع دستی و اینترنت زیادی، این پارچه را به فروش می رسانند که بسیار پر طرفدار است و همینطور خیلی از افراد تمایل به خرید پارچه جاجیم یزد نوع سنتی و دست دوم آن هستند که دارای طرحهای خاص و چشم نوازی است.
جاجیم علاوه بر حالت دارهای بافتی و به صورت دستی، به صورت صنعتی توسط کارخانه ها نیز تولید می شود که برای بافت آن از الیاف مصنوعی به عنوان جایگزین الیاف طبیعی استفاده می شود.
نوع و جنسی که این پارچه دارد آن را همانند یک فرش ماشینی کارخونه ای کرده که هم اکنون در بسیاری از خانه ها و همچنین رستوران های سنتی استفاده می شود.
کاربرد پارچه جاجیم
شما وقتی به شهر خلخال و روستاهای اطراف آن نیز بروید، می بینید که در بسیاری از خانه ها از پارچه های جاجیم به عنوان یک فرش و رو فرشی استفاده شده و کمتر خانه ای را می بینید که در آن جاجیم وجود نداشته باشد.
جاجیم همانطور که اشاره کردیم در ایران کاربردهای فراوانی دارد که از آن برای ریخت خواب، پلاس، فرش و زیر اندازه استفاده می کنند که همینطور بسیاری از روستاییان و عشایر از آن به عنوان یک بسته بندی لوازم استفاده می کنند.
خیلی از عشایر کوچ نشین زمانی که ییلاق قشلاق می کنند، لوازم خانگی خود را داخل پارچه جاجیم بسته بندی می کنند و آنها روی حیواناتی مثل شتر یا اسب میگذارند و کوچ می کنند.
- بیشتر بخوانید: پارچه جاجیم
علاوه بر شهر خلخال در بسیاری از شهرهای ایران نیز شما می توانید به خرید پارچه جاجیم بپردازید که در هر شهر در طرحها و نقشهای متفاوتی، مطابق با سلیقه های گوناگون فروخته می شود.
از جمله مشخصات این پارچه بافت ضخیم آن است که می توان از آن برای فصول سرد سال مثل پاییز و زمستان استفاده کرد که در بسیاری از روستاها از پارچه جاجیم به عنوان هدیه به تازه عروسها استفاده می شود که فوق العاده ارزشمند و خاص است.
خیلی ها این پارچه را گلیم اشتباه می گیرند و این دو را یک نوع پارچه می دانند در صورتی که اینگونه نیست، به عنوان مثال پارچه جاجیم طول بافت آن بیشتر از عرض آن است در صورتی که در گلیم تقریبا برابر است.
از طرفی جاجیم ضخامت نازک تری دارد در صورتی که ضخامت پلیم به مراتب بیشتر از جاجیم است.
بنابراین به شما پیشنهاد می کنیم حتما از انواع گونه های پارچه جاجیم خلخال برای تولید محصولات خود استفاده کنید، چرا که این پارچه می تواند با توجه به ویژگیهای منحصر به فردی که دارد.
به محصولی که در آن استفاده می کنید، ظاهر بی نظیر بدهد که در هیچ پارچه دیگری نمی توانید آن را تجربه کنید.
