شیرآلات ساختمانی ابزاری کاربردی هستند که در صنعت ساختمان سازی مورد استفاده قرار می گیرند؛ در این مقاله قصد داریم به تحلیل تعرفه های بازار صادراتی و جایگاه تولید شیرآلات ایرانی در جهان بپردازیم.
طراحی و انواع شیرآلات ساختمانی
در حال حاضر طرحهای متنوعی از شیرآلات ساختمانی وجود دارد که در ساختمانها استفاده می شوند و حتی یکی از اقلام مهم برای تجارت به حساب می آید. شیرآلات ساختمانی به طبقه ای از شیرآلات اطلاق می شود که بر اساس کاربرد تخصصی یا شکل آنها در گروه های مختلفی طبقه بندی می شوند.
در زبان انگلیسی به شیرآلات خانگی و حمام faucet و به شیرآلات صنعتی، industrial valve می گویند. انواع شیرآلات بر اساس کاربرد عبارت اند از:
- شیرهایی که برای باز و بست یا قطع و وصل جریان سیال استفاده می شوند.
شیر توپی، ball valv شیر پروانه ای، butterfly valve شیر دروازه ای، gate valve شیر سماوری مخروطی، plug valve
- شیرهایی که برای تنظیم و کنترل جریان به کار می روند.
شیر بشقابی، globe valve شیر یک جانبه، check valve شیر سوزنی، needle valve شیرهای دیافراگمی یا صفحه ای، diaphragm valve برخی از شیرها مانند شیر توپی و پروانه ای برای هر دو کاربرد ذکر شده استفاده می شوند. قطعاتی که برای همه شیرها مورد استفاده قرار می گیرد عبارت است از:
- بدنه، body
- دیسک، disc که در شیرهای توپی و مخروطی همان توپ یا استوانه مخروطی است.
- نشیمنگاه، seat محل نشستن دیسک یا واسط بدنه و دیسک است؛ اغلب از جنس نرمی ساخته می شود تا کار آب بندی را انجام دهد.
- دسته، stem یا فلکه، handwheel که معمولا با چرخاندن فلکه یا دسته شیر باز یا بسته می شود.
گفتنی است که شیر یک جانبه که به طور خودکار تنها اجازه جریان در یک طرف را می دهد، اجزای دسته و فلکه را ندارد.
صادرات و تعرفه های شیرآلات بهداشتی در جهان
در سال 2020، شیرآلات بهداشتی با مجموع تجارت 49.8 میلیارد دلار، چهل و چهارمین محصول پرمعامله جهان بود. بین سالهای 2019 تا 2020، صادرات شیرآلات چشمی بهداشتی، 5.36- درصد کاهش یافت و از 52.6 میلیارد دلار به 49.8 میلیارد دلار رسید. تجارت شیرآلات بهداشتی، 0.3 درصد از کل تجارت جهانی را تشکیل می دهد.
در سال 2020، چین با 11 میلیارد دلار، آلمان با 6.63 میلیارد دلار، ایالات متحده با 5.54 میلیارد دلار، ایتالیا با 5.04 میلیارد دلار و ژاپن با 2.03 میلیارد دلار بزرگ ترین صادر کنندگان شیرآلات بهداشتی بودند. در سال 2020 تعرفه های شیرآلات بهداشتی، 7.19 درصد بود که با استفاده از طبقه بندی محصولات HS6، رتبه 3157 پایین ترین تعرفه را به خود اختصاص داد.
کشورهایی که بیشترین تعرفه واردات شیرآلات بهداشتی را دارند عبارت اند از: الجزایر با 37.2 درصد، ایران با 31.8 درصد و پاکستان با 30.1 درصد. کشورهایی که کمترین تعرفه را دارند عبارت اند از: آنگولا با 0 درصد، موریس با 0 درصد، هنگ کنگ با 0 درصد، ژاپن با 0 درصد و سریلانکا نیز با 0 درصد. پیش بینی می شود که بازار جهانی شیرآلات بهداشتی، بین سالهای 2022 و 2028 با نرخ قابل توجهی افزایش یابد. در سال 2021، بازار با نرخ ثابتی رشد داشته و با اتخاذ استراتژیهای رو به رشد توسط بازیگران کلیدی، بازار در افق پیش بینی شده رو به افزایش است.
عمده ترین وارد کنندگان و جایگاه ایران در تولید شیرآلات
در سال 2020 بزرگ ترین وارد کنندگان، ایالات متحده با 7.02 میلیارد دلار، آلمان با 3.39 میلیارد دلار، چین با 3.36 میلیارد دلار، فرانسه با 1.87 میلیارد دلار و کانادا با 1.84 میلیارد دلار بود. در سال 2021 بازارهای اصلی وارداتی برتر برای شیرآلات بهداشتی، ایالات متحده، ویتنام و هند بودند.
ایالات متحده بزرگ ترین وارد کننده شیرآلات بهداشتی است که 8726 محموله را وارد نموده و پس از آن ویتنام با 4853 و هند با 3693 محموله به ترتیب در رتبه دوم و سوم قرار گرفتند. ایران دارای 60 واحد تولید کننده انواع شیرآلات بهداشتی ساختمان است که سالیانه بیش از 20 هزار تن محصولات مختلف و باکیفیت را تولید می کنند. تهران، اصفهان، خراسان رضوی و فارس مراکز عمده تولید شیرآلات بهداشتی در ایران هستند. این عدد در مقایسه با نیاز بازار جهانی برای این محصول عدد بسیار پایینی است.
همین نشان می دهد فرصت بسیار عالی و فوق العادهای برای افزایش تولید در داخل و صادرات این محصول وجود دارد. کشورهایی مثل: آذربایجان، ازبکستان، استرالیا، افغانستان، آلمان، امارات، بحرین، تاجیکستان، ترکمنستان، ترکیه، لیبی، ساحل عاج، عراق، قرقیزستان، قزاقستان، کویت، گرجستان و لبنان خریدار شیرآلات بهداشتی تولید شده در ایران هستند.
چین بزرگ ترین صادر کننده شیرآلات پدالی بهداشتی در جهان است؛ این کشور سالانه حدود 10 میلیارد دلار از صادرات شیرآلات بهداشتی خود درآمد دارد. این مبلغ بیش از 15 درصد درآمد صادرات نفت ایران است که تنها با صادرات انواع شیرآلات بهداشتی به دست آمده است. آمریکا، فرانسه، آلمان، مکزیک، ژاپن و ایتالیا از دیگر صادر کنندگان بزرگ شیرآلات در دنیا هستند.
درآمد هر کدام از صادرات شیرآلات بهداشتی، بین 2 تا 7 میلیارد دلار در سال است. ایران در طول سال کمتر از 30 میلیون دلار صادرات انواع شیرآلات بهداشتی را دارد؛ با توجه به آمار و ارقام بالا، صادرات ایران در این حوزه بسیار ضعیف و ناچیز است.
کشورهای بلقوه و بازار هدف شیرآلات ساختمانی
سالیانه بین 21 تا 25 میلیون دلار شیرآلات ساختمانی از ایران صادر می گردد که با توجه به پتانسیلهای تولیدی، طراحیهای خلاقانه، کیفیت و قیمت محصول، امکان افزایش صادرات تا 10 برابر رقم موجود یعنی تا 250 میلیون دلار وجود دارد.
کشورهای اتریش ،ازبکستان، روسیه، بلاروس، عمان، مصر، مرکش، تونس، آفریقای جنوبی، ایتالیا، فرانسه، شیلی، اروگوئه، استرالیا، بحرین، کویت، سوئیس، جمهوری چک، اسلوونی، رومانی، مجارستان، لهستان، هندوستان و بسیاری دیگر از کشورها با وجود 63 واحد تولیدی معتبر می توانند بازار هدف ایران باشند.
کشورهای آمریکا، چین، آلمان و کانادا علاوه بر اینکه از بزرگ ترین تولید کنندگان محسوب می شوند، وارد کننده هم هستند و با تولیدات چینی بازار صادرات خود را حفظ و گسترش می دهند. در صورتی که بعد از تحریمها حداقل 50 درصد واحدهای تولیدی ایران، بتوانند تولید و صادرات مشترک با این کشورها داشته باشند، صادرات ایران تقریبا به ظرفیت نهایی خود نزدیک خواهد شد.
رشد تقاضا در بازار هدف 8 درصد بوده که رقم بسیار مناسبی برای صادرات و برنامه ریزی برای توسعه آن می باشد. صادرات حداکثر 30 میلیون دلاری سالانه ایران از شیرآلات اهرمی بهداشتی در حالی است که ارزش واردات برخی کشورهای اطراف به 2 میلیارد دلار در سال می رسد و سهم ایران از این کشورها فقط 22 میلیون دلار است.
این کشورها عبارت اند از: ترکیه، بحرین، قزاقستان، عراق، پاکستان، ازبکستان، قطر، عمان، آذربایجان، ترکمنستان و ارمنستان و کشورهایی چون چین، آلمان و ژاپن که در صادرات شیرآلات بهداشتی موفق هستند، دلایل موفقیت خود را این چنین ذکر می کنند:
- ابعاد و اندازه متناسب شیرآلات تولیدی
- بالا بودن کیفیت مواد اولیه
- طراحی متنوع مطابق با سلیقه همه بازارها
- بسته بندی مطابق با الگوی مصرف جهانی
- وجود علائم ایمنی و اطلاعات بازرگانی
- وجود اطلاعات ساخت و تولید
- رنگها و طرحهای جذاب
- مقاوم بودن محصولات در برابر ضربه و فشار
- در صورت لزوم نوع فلز و سایر مواد به کار رفته در شیرآلات را روی بسته بندی آنها قید می کنند.
- دستور العمل نصب را ارائه می دهند.
- شیرآلات قطعات و پیج و مهره نصب را به همراه دارند.
تولید کنندگان برتر چینی و معروف ترین برندهای شیرآلات
تولید کنندگان برتر چینی و معروف ترین برندهای شیرآلات عبارت اند از:
- LIXIL
- TOTO
- kohler
- Delta Faucet
- MOEN
- Hansgrohe
- KWC
- Dornbracht
- LATOSCANA (Paini)
- KLUDI
- Zucchetti
- GESSI
- DAMIXA
- HCG
- Chung Cheng Faucet company (CCF)
- Hydrotek
- JOMOO
- HUAYI
- JOYOU
- HHSN
- LOTA
- SUNLOT
- FLOVA
- YATIN
- JOXOD
- AOLEISHI
- CHAOYANG
بسیاری از مناطق در چین محصولات حمام تولید می کنند، اما اگر به طور خاص به دنبال شیرآلات هستید، این 3 منطقه از بهترین مناطق برای بررسی هستند. شهر کایپینگ، استان گوانگدونگ، مرکز شیرآلات لوله کشی است. شهر نانان، استان فوجیان، به عنوان شهر لوله کشی چین می باشد. شهر ونژو، استان ژجیانگ، پایتخت تجهیزات سخت افزاری و بهداشتی چین است. 10 تولید کننده برتر شیر آلات بهداشتی در چین عبارت اند از:
- KOHLER
- ARROW
- TOTO
- APPOLLO
- FAENZA
- JOYOU
- HANSGROHE
- SSWW
- HUIDA
- JOMOO