در حرفه مدیریت و بازاریابی مدهایی بوجود می آید که گذرا و کم عمر هستند اما این مدها به محض ایجاد شدن شور و هیجانی به جو می دهد و بازار را گرم می کند مثل MBO، TQM، مدیریت ژاپنی و… .
مدهای زودگذر مدیریتی ناگهان در صحنه ظاهر می‌شوند و پس از مدتی محبوبیت، جای خود را به یک مد دیگر می‌دهند چه چیزی این مدهای کسب‌وکاری را جذاب می‌کند؟ مدیران چگونه می‌توانند یک مد زودگذر را از یک ابزار مفید و اثربخش تشخیص داد؟
بیشتر بخوانید: بهترین ایده های پولساز برای میلیاردر شدن
برای پاسخ به این پرسش‌ها بسیاری از مدهای زودگذر مدیریتی در ۴۰ سال اخیر را مورد مطالعه قرار دادیم با بررسی ۱۷۰۰ مقاله و کتاب که در طول این سالیان به چاپ رسیده بودند ظهور و زوال مدهای زودگذر زیادی را مشاهده کردیم.
ذکر این نکته لازم است که مدهای زودگذر بر خلاف آنچه از نامشان به ذهن متبادر می‌شود ممکن است تأثیرات عمیق مثبت یا منفی زیادی بر سازمان‌ها بگذارند ولی معمولاً توانایی برآورده کردن انتظاراتی که ایجاد می‌کنند را ندارند که این خود یکی از عوامل کوتاهی عمر آن‌هاست.
در مطالعاتی که انجام دادیم ۸ ویژگی مشترک در بیشتر مدهای مدیریت یافتیم که عبارت‌اند از:
ساده: مفاهیم مربوط به مدهای زودگذر ساده فهم هستند و به‌راحتی می‌توان آن‌ها را به دیگران منتقل کرد آن‌ها معمولاً از چند دستورالعمل ساده یا لیسی از فعالیت‌ها و نکات طلایی تشکیل شده‌اند مدهای زودگذر دقیقاً به دلیل همین سادگی برای دنیای پیچیده‌ای که در آن زندگی می‌کنیم مناسب نیستند.
تجویزی: مدهای زودگذر به مدیران می‌گویند که چه‌کار کنند آن‌ها فعالیت‌هایی خاص را برای حال مسائل یا بهبود سازمان به مدیران توصیه می‌کنند نیاز به‌سادگی و تجویزی بودن باعث شده مدهای زودگذر به‌سادگی مورد سوء برداشت قرار بگیرند و در جاهایی که مناسب نیست به کار گرفته شوند.
اغوا کننده: این مدها بیشتر سازمان‌ها را امیدوار می‌کنند و نتایج خاصی به ارمغان نمی‌آورند مدهای زودگذر معیار مشخصی برای سنجش اینکه آیا پیاده‌سازی آن‌ها سودی داشته است یا نه ارائه نمی‌دهند.
بیشتر بخوانید: تجارت های پولساز ایران
یک نسخه برای همه
مدهای زودگذر ادعا می‌کنند که کاربرد و سودمندی آن‌ها جهان‌شمول است و راهکارهای آنان برای همه کشورها، سازمان‌ها و صنایع مفید است. ولی حقیقت این است که تعداد بسیار کمی از رویکردهای مدیریتی جهان‌شمول‌اند.
ویژگی زودگذر با ادعای جدید بودن توجهات را به سمت خود جلب می‌کنند ولی تازگی آن‌ها ظاهری و مصنوعی است و ارزش‌های بنیادین را چندان تغییر نمی‌دهند برخی از آن‌ها فقط همان ایده‌های قدیمی را در قالبی تازه مطرح می‌کنند.
مشروعیت‌یابی از طریق شخصیت‌ها
بسیاری از مدهای زودگذر به‌جای اینکه مشروعیت و مقبولیت خود را از راه موفقیت‌های واقعی و شواهد تجربی به دست بیاورند، از طریق شخصیت‌هایی که پیرو آن‌ها هستند مشروعیت‌یابی می‌کنند.