خرید و فروش شیشه ساختمانی بیشتر در کشور هایی رواج دارد که در حال پیشرفت و یا جنگ هستند که نیاز به ساختمان سازی و تعمیر زیرساخت های خود هستند.
وضعیت شیشه های ساختمانی در دنیا Trade آن در دنیا بیشتر از 1 میلیارد دلار است. و بزرگترین صادرکننده آن کشور چین با رقم چشمگیر بیش از 600 میلیون دلار است. متاسفانه ایران در صادرات این محصول وضعیت خوبی ندارد. و صادرات سال گذشته، رقمی بیش از 18 هزار دلار بوده است که رتبه 77 در دنیا را کسب کرده است. با توجه به پتانسیل هایی که ایران دارد، عدد بسیار کمی است. و می تواند در این حوزه صادرات بسیار بیشتری داشته باشد و رتبه بهتری کسب کند. کشورهایی که در چهار سال اخیر رشد کرده اند، بلژیک 189% رشد صادراتی داشته است که با داشتن اختلاف چشمگیری نسبت به دیگر کشورها مشخص است که سرمایه گذاری ویژه ای در این حوزه انجام داده اند. کشور سوئیس 23% و اتریش هم 22% رشد صادراتی داشته اند. که البته برای ایران وارداتی ها مهم تر است. میانگین بین تامین کننده و مصرف کننده، در این زمینه نیز مسافت چشمگیری است. متوسط فاصله کشور چین بیشتر از 8 هزار کیلومتر است. یعنی بیشتر از 8 هزار کیلومتر صادر می کند. کشورهای اسپانیا، ایتالیا، ترکیه تقریبا بین 5 هزار کیلومتری است. Trade واردات نیز بیش از 1 میلیارد دلار است. بزرگترین واردکننده آمریکا، با بیش از 250 میلیون دلار است. کشورهای هند، روسیه، مالزی، کویت واردکننده شیشه هستند. کشورهایی که همسایه ایران هستند. نزدیک هستند و ارتباط ایران با آنها ارتباط مناسبی است. در این ارتباط مناسب، بازار مناسب هم می توان پیدا کرد. وضعیت واردات شیشه ساختمانی در 4 سال گذشته، کویت با 28%، بیشترین رشد را داشته است. هلند 26%، هنگ کنگ و هند با هم 23% رشد داشته اند. کشور روسیه در این زمینه کاهش داشته است. اما از بزرگان این بازار به حساب می آید. اما ایران از این بازارها چقدر سهم دارد؟
- بیشتر بخوانید: شیشه سکوریت
این بازارها، بازاری هستند که ایران می تواند به آنها صادرات داشته باشد. مخصوصا کشورهایی که نزدیک هستند. چون شیشه از لحاظ حمل و نقل کمی پرهزینه است. ریسک است. به همین دلیل اگر بتوان کشورهایی که مسافت کوتاه تری دارند را پوشش دهند، خود کشورهای مقصد بیشتر استقبال می کنند. وضعیت صادرات شیشه در ایران طبق گزارش های ارائه شده، مجموع صادرات شیشه از ایران 95 میلیون دلار است. سهم صادرات ایران به کشورهای مختلف و بیشترین سهم از محصولات صادراتی ایران، ترکیه با 24% است. بعد از آن آذربایجان، گرجستان، ازبکستان، ارمنستان، هند هستند. کشورهای اروپایی مانند اسپانیا، روسیه، رومانی، کره هستند. یعنی ایران بازارهای خوبی در نقاط مختلف جهان دارد. علاوه بر اینکه کشورهای اطراف را تحت پوشش خود درآورده است، به کشورهای دورتر مانند آمریکا، افریقا، اروپا صادرات دارد. این به این معنی است که بازار آمادگی را دارد و با محصول شیشه ایران آشنا است. بیشترین رشد سهم صادراتی ایران به کشورهای مختلف، با 492% کره جنوبی اول است. قطر 256% و ایتالیا هم 237% رشد داشته اند. که این اعداد بسیار چشمگیر هستند. و نشان دهنده بازار بزرگی است که پیش رو ایران است. به طور کلی، رشد صادرات ایران در زمینه شیشه در 4 سال گذشته، 10% بوده است. یعنی همه محصولاتی که از شیشه تشکیل شده اند. این اعداد و ارقام به ما نشان می دهند که کدام بازارها پتانسیل های زیادی برای ایران دارند. اما در زمینه شیشه ساختمانی، ایران بسیار ضعیف کار کرده است. و با توجه به پتانسیل بالای این محصول می توان وضعیت را بهبود بخشید. صادرات شیشه ساختمانی ایران در سال 2019، مجموعا 18 هزار دلار بوده است. اولین مقصد صادراتی ایران، هندوستان با 33% بوده است. سپس گرجستان بیشتر از 20%، چین، آلمان*، آذربایجان، جمهوری چک بوده اند. *آلمان از چند کشورهای اول واردکننده شیشه ساختمانی است. که سهم ایران در صادرات به این کشور بسیار کم است. می توان این بازار را هدف قرار داد و صادرات را افزایش دهیم. مقاصد خیلی محدود بودند. و مشخص است فعالیت کمتری در این زمینه صورت گرفته است. و میتواند بازارهای گسترده ای داشته باشد. کشورهای امارات، کویت، قطر، عمان، کشورهایی که سعی در پیشرفت خودشان دارند. زیرساخت هایی را ایجاد کنند. کشورهایی که دچار جنگ زدگی هستند و پتانسیل های بالایی جهت همکاری با ایران دارند، عراق، سوریه و افغانستان هستند. این کشورها برای صادرات شیشه های ساحتمانی بسیار مناسب هستند. زیرا که نیاز به بازسازی دارند. و کشورهایی که نیاز به بازسازی دارند، اولین چیزی که باید ساخته شود، سازه ها و ساختمان ها هستند. و قطعا به شیشه نیاز دارند. غیر از آن که در داخل ساختمان از شیشه استفاده می کنند، در دیزاین های نوین هم از شیشه استفاده می کنند. نکته قابل ذکر این است که شما باید به دنبال محصولی برای صادرات باشید که پتانسیل آن در ایران وجود دارد. مزیت های تولیدی دارد. که می تواند مزیت های صادراتی را نیز به وجود آورند.* اگر از کسی که در این حوزه هیچ مهارت خاصی ندارد بپرسید که محصولات صادراتی ایران چه چیزهایی هستند. جواب او قطعا یکی از این موارد است: محصولات نفتی که نفت و گاز و غیرنفتی زعفران، پسته، فرش و .... *مواردی که کمتر به آنها توجه شده است. به همین دلیل است که در اکثر این موارد، اختلاف رتبه ایران با نقاط بهینه ای که می تواند داشته باشد، زیاد است. مثلا در زمینه شیشه، رتبه کل محصولات شیشه ای ایران 53 است. در صورتی که قبل تر نیز به آن اشاره شد، ایران 4% کل شیشه جهان را تولید می کند. بزرگترین تولیدکننده غرب آسیا است. شما باید به دنبال محصولاتی باشید که فضای رقابتی نداشته باشند. در آن زمینه فضای خالی وجود داشته باشد. شما می توانید به اصطلاح استراتژی ساز یک اقیانوس آبی را پیدا کنید که در این اقیانوس آبی با آرامش وارد فعالیت شوید و کار را پیش ببرید. موانع در زمینه صادرات شیشه یک سری چالش هایی در زمینه شیشه وجود دارد که اغلب چالش و مشکلات ممکن است به سیاست گذاری دولت برگردد. بخش آئین نامه ها و بخش نامه ها که مورد بحث ما نیستند. بیشتر در مورد چیزهایی می پردازیم که بتوانیم خودمان آنها را کنترل کنیم. بحث اصلی، خود بازار و عدم برندسازی صحیح در این بازار است. تقریبا در اکثر بازارهایی که ما در حوزه صادرات مشکل داریم، این نکته حائز اهمیت است که ما چطور برندینگ کنیم؟ برندینگ نیاز به علم و دانش دارد. مخصوصا زمانی که در حوزه تجارت بین الملل در مورد برندینگ بین المللی صحبت می شود. شما نیاز دارید که آموزش های لازم را ببینید. یا از مشاورین این حوزه کمک بگیرید. بعضی از مجموعه ها، برندینگ را عنوان اصلی بحث قرار می دهند. زیرا که اصل قضیه برندسازی است. اولا شما کشور را در همان حوزه به دیگران معرفی کنید. مثلا ایران یکی از قدرتمندترین ها در زمینه تولید شیشه است. به این صورت تاجران دیگر کشورها متوجه می شوند که ایران در تولید شیشه خوب است. دوما، شما باید بازار هدف را درست شناسایی کنید. باید کشورهایی را پیدا کنید که به آن محصول نیاز مبرم و پایدار دارند یا حداقل چندین سال نیاز جدی به آن محصول دارند. مانند کشورهای جنگ زده. بعضی از کشورها جنگ زده نیستند، بلکه به دنبال توسعه زیرساخت هایشان هستند. مثلا کشور قطر که سال 2022 جام جهانی در پیش دارد، ساختمان های بسیار زیادی ساخته است. و اکنون نیز در حال ساخت است. کشورهای امارات، کویت، عمان کشورهای عربی هستند که با قدرت به سمت تجاری شدن پیش می روند. این کشورها بازار می شوند. کشور ترکیه، CIS، آسیای میانه، قفقاز، گرجستان، قزاقستان، ازبکستان، آذربایجان، کشورهایی هستند که چند سالی است که بنای پیشرفت شدن را گذاشته اند. می بینید که شما اگر به کشورهای دوردست هم فکر نکنید، در نزدیکی ها کشورهایی هستند که می توانند بازار هدف باشند. و این یک پوئن مثبت به حساب می آید. سوما، برندسازی داشته باشید. این برندسازی در هر محصولی ویژگی های خاص خودش را دارد. آموزش این برندسازی را می توانید از موسسه های مربوطه دریافت کنید. اگر وقت کافی برای آموزش دیدن ندارید، در همین موسسات مشاورانی هستند که می توانند به شما کمک کنند. نکاتی وجود دارند که باید در حمل و نقل شیشه به کار بگیرید. چون محصول حساسی است، نرخ حمل و نقل آن کمی بالاتر است. به همین دلیل باید کوتاه ترین و امن ترین مسیر را انتخاب کنید تا به سلامتی محصول را به مقصد برسانید.* *مشکلات ارزی و نرخ، مشکلات همیشگی هستند که به مرور زمان مرتفع خواهند شد. چندی پیش، پیشنهادهایی در حوزه صادرات شیشه های ساختمانی ارائه شده بودند. یکی از آنها یارانه حمل و نقل بود. که مباحث آن مطرح هستند که اگر توافق شود، موانع نیز برداشته می شوند. ضمن اینکه ایران با کشورهای هند، ترکیه از قبل کار می کرده است. اکنون نیز می توان این شرایط را گسترش داد. در مجموع کشورهای عراق، افعانستان، هند، ترکیه، آذربایجان، ترکمنستان، گرجستان، پاکستان، قزاقستان، برزیل، کشورهایی هستند که محصولات صادراتی ایران را دریافت کرده اند. وضعیت صادرات ایران در چند ماه اخیر در این چند ماه علیرغم مشکلات فراوان و بیماری کرونا، وضعیت صادرات نسبتا رضایت بخش بود. طبق گزارشی که از 8 ماه سال 1399 ارائه شده است، وضعیت صادرات در آبان ماه امسال، کاهش 30% نسبت به آبان سال گذشته داشته است. که بخشی از آن مربوط به بسته شدن مرزها، تراکنش ها و مسائل مربوط به تحریم ها بوده است. اما در همین 8 ماه، صادرات نفتی 75 میلیون تن بوده است و بیشتر از 21 میلیارد دلار صادرات غیرنفتی ایران بوده است. کشورهای صادراتی ایران بیشترین کشورهایی که ایران به آنها صادرات داشته است، افغانستان، ترکیه، امارات، عراق و چین بوده اند. کشور چین اولین شریک تجاری ایران و امارات دومین شریک در صادرات و واردات است. وضعیت تجارت خارج ایران و اروپا در 9 ماه سال 2020، حدود 36% ارزش صادرات ایران به اتحادیه اروپا به خصوص به آلمان بوده است. در این سال میزان صادرات به کشور هلند نسبت به 2019، 8 برابر افزایش پیدا کرد. مجموع تجارت به اروپا نزدیک به 16 میلیون تن بوده است. یعنی چیزی نزدیک به 9 میلیارد دلار!! و بیشترین صادرات ایران به کشور ترکیه بوده است. حجم تجارت، نسبت به شرایطی که وجود دارد، حجم مناسبی است. اما باید به پتانسیل ها هم توجه کرد. تا وضعیت بهتری به وجود آید. مردمی که خارج از گود تجارت هستند و از طریق رسانه شدت حجم تحریم را می بینند، فکر می کنند که تجارت سخت و امکان ناپذیر است. اما اینطور نیست. بخشی از تحریم ها، شوآف، نمایشی است. بالاخره کشوری که خودش را ابرقدرت می داند باید به گونه ای قدرت خود را نشان دهد. که باز هم بخشی از آنها نمایشی و قابل دور زدن هستند. و آنهایی که در حوزه تجارت هستند، می دانند که چطور باید مبادلات مالی را انجام دهند. در طرف دیگر قضیه تحریم ها، بسیاری از کشورها متضرر شده اند و می خواهند که دوباره به بازار ایران برگردند. حتی بعضی از برندها از ایران رفته اند، اما می خواهند به صورت قاچاق وارد ایران شوند. چون بازار فوق العاده ای است. گزارشی که گمرک منتشر کرده است، شیب تند صادرات محصولات غیرنفتی در 7 ماه اول سال بوده است. که این روند ادامه داشته است. طی 17 ماه گذشته، ارزش صادرات غیرنفتی کشور، به بیشترین میزان خودش رسیده است. در مهر ماه 99، صادرات غیرنفتی حدود 70% رشد ارزش داشته است. در ماه های اخیر نیز رشد خوبی مشاهده می شود که نشان دهنده این است که می شود در این اوضاع کنونی هم کار کرد. کشورهای مختلفی مقصد این محصولات غیرنفتی هستند. این کشورها به طبع نیازهایی که دارند مانند کشور عراق که ایران نزدیک به 5 میلیارد دلار صادرات غیرنفتی داشته است. همانطور که پیش تر اشاره شد، 15 کشور همسایه ایران که سالانه بیشتر از 20 میلیارد دلار واردات دارند و بازار بسیار مناسبی است که ایران نباید از این بازار عقب بماند. گزارش بعدی، کاهش صادرات به بعضی از کشورها طبق آماری است که منتشر شده است. البته این کاهش دلایلی دارد. مثلا 7 ماهه 98 نسبت به 7 ماهه 99 چه کاهش هایی داشته است؟ ایران به کشور عراق 6%-، کشور چین 28%-، ترکیه 44%- کاهش صادراتی داشته است. این کاهش دلایل مختلفی دارد. یکی از دلایل کاهش صادرات، افزایش نوسانات بازار ارز است. که باعث عقب نشینی تجار شد. اکنون که اوضاع، اوضاع مناسبی است و دریچه های امیدی باز شده است. و فضا از التهاب خارج شده است، می توانیم روی همین کشورهایی که افت صادراتی داشته ایم، مجدد روی بازار آنها کار کنیم. در مجموع به 14 کشور، کاهش صادراتی چشمگیری داشته ایم و به بعضی از کشورها مانند هنگ کنگ 2%، آلمان 18%، روسیه 31%، جمهوری آذربایجان افزایش صادرات داشته ایم. علت خراب شدن برند ملی متاسفانه بعضی از افرادی که کار می کنند، باعث خراب شدن برند کشور می شوند. مثلا کشور چین. چین هم بهترین محصول با کیفیت بالا تولید می کند و هم محصول کیفیت پایین را تولید می کند. تاجر ایرانی با تاجر چینی هماهنگ می کند، محصولی با کیفیت نازل را وارد کشور می کند. چه اتفاقی می افتد؟ به فرض شما یک کفش چینی می خرید که کیفیت آن خیلی نازل است. بعد از مدتی استفاده، کفش یا خراب می شود یا مشکلی پیدا می کند. اولین نکته ای که به ذهن شما می آید این نیست که فلان کارخانه شانگهای چین عجب کفش بدی تولید کرده است. می گویید این کفش چینی است که مزخرف است. یعنی اسم کشور را می برید. این موضوع در مورد محصولات ایرانی نیز صدق می کند. دوستانی که در این زمینه کار می کنند، به منافع ملی هم فکر کنند. یعنی اگر قرار است وارد این حوزه شوید، درست وارد شوید. محصولتان خوب است ولی پکینگ آن بد است. محصول خوب است، حمل و نقل بد است. که تا رسیدن به مقصد آسیب می بیند. کشور مقصد تا می بیند می گوید: تمامی محصولات ایرانی این چنین است. تصوری که ایجاد می شود از کل محصولات ایرانی است. این خطای هاله ای است. اتفاق می افتد زیرا که ما در ذهن آن آدم ها نیستیم. اما اگر به کلیت صادرات و اقتصاد و بیزینس کشور فکر کنیم، قطعا باید محتاط تر عمل کنیم. چون این یک بازی برد برد است. برای همه ما اینطور است. اگر من کار خودم را درست انجام بدهم، دیگری هم باعث موفقیت دیگری می شود. و این چرخه موفقیت برای صادرات یک کشور شکل می گیرد. فرآیند صادرات پس سعی شود که دوستان تاجر فرآیند صادرات را با علم و دانش دنبال کنند و از طریق درست و صحیح وارد این بیزینس ها شوند. امکان دارد که هر کسی در محل زندگی خود یک محصول یا محصولاتی توجه او را به خود جلب کند. یعنی آن محصول را تولید و صادر کند. در اینجا او نیاز به اطلاعات برندینگ دارد. نیاز به اطلاعات مربوط به صادرات، اطلاعات کشور مقصد، نیاز به شناختن مشتری و CRM، رابطه با مشتری به چه صورت است، چطور برقرار می شود، چطور این رابطه حفظ شود، تمام این اطلاعات با دانش به دست می آیند.